૧૮ – તિર્થંકર (શ્રી અરનાથ ભગવાન)
અરનાથ ભગવાન હાલના વય ના અઢારમા (૧૮) જૈન તીર્થંકર છે. અરનાથ ભગવાન નો જન્મ ગજપુર, હસ્તિનાપુર, ઉત્તરપ્રદેશ માં થયો હતો. તેમના પિતા નુ નામ સુદર્શન અને માતા નુ નામ મહા દેવી હતુ. જીવન લાંબા ગાળામાં બાદ તેઓ ૧૦૦૦ અન્ય પુરુષોની સાથે માગશર મહિનામાં ના તેજસ્વી અડધા ૧૧મા દિવસે દીક્ષા લીધી હતી. દીક્ષા અને દુન્યવી જીવન ત્યાગ કર્યા ના ૩ વર્ષ પછી તેજસ્વી કાર્તિક મહિનાના અડધા અને રેવતી નક્ષત્ર ના ૧૨મા દિવસે કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યુ હતુ. અરનાથ ભગવાન અન્ય ૧૦૦૦ સંતો સાથે માગશર મહિના ના તેજસ્વી અડધા ૧૦ મા દિવસે મુક્તી મેળવી અને સમેત શિખર પર્વત પર નિર્વાણ પ્રાપ્ત કર્યુ હતુ.
અરનાથ ભગવાન ૮૪,૦૦૦ વર્ષ જીવન જીવ્યા હતા, તપસ્વીઓ તરીકે ૨૧,૦૦૦ વર્ષ, ૩ વર્ષ ધ્યાન અને આધ્યાત્મિક અભ્યાસમાં વિતાવ્યા હતા. અરનાથ ભગવાન ની ઊંચાઈ ૯૦ મીટર્સ (ધનુષ – ૩૦) હતી.
તિર્થંકર – શ્રી અરનાથ ભગવાન
પિતા – સુદર્શન
માતા – મહા દેવી
જન્મ સ્થાન – ગજપુર, હસ્તિનાપુર, ઉત્તરપ્રદેશ
નિર્વાણ સ્થળ – સમેત શીખરજી
જીવન અવધી – ૮૪,૦૦૦ વર્ષ
ઉચાઈ – ૯૦ મીટર્સ
૧૮. શ્રી અરનાથ ભગવાનનું ચૈત્યવંદન
ઠાણ સર્વાર્થ થકી ચવ્યા, નાગપૂરે અરનાથ;
રેવતી જન્મ મહોત્સવ, કરતા નિર્જરનાથ.
જયકર યોનિ ગજવરૂ, રાશી મીન ગણદેવ;
ત્રણ વર્ષમાં થિર થઈ, ટાળે મોહની ટેવ.
પામ્યા અંબતરૂ તલે એ, ક્ષાયિકભાવે નાણ;
સહસ મુનિવર સાથશું, વીર કહે નિર્વાણ.
Arnath Bhagavan
Eighteenth Jain Tirthankara
Bhagvan Arnath : was born in Gajpur/Hastinapur, on 10th day of the bright half of the month of Margshirsh . His father name was Sudarshan and Mother name was Maha Devi. After long span of life time ,he took diksha 11th day of the bright half of the month of Margshirsh along with 1000 other men's.
After 3 years of diksha and worldly life abandonment Lord Arnath attained (kevalgyan )salvation on 12th day of the bright half of the month of Karthik and constellation of Revati .
On the 10th day of the bright half of the month of Margshirsh , Bhagwan Arnath , along with other 1000 saints was liberated and attained nirvana on Sammet Shikhar (mountain).
Bhagwan Arnath lived for 84000 years of which he spent 21000years as an ascetics and 3 years of Meditation and Spiritual Practices (sahdana/tap).
It is believed that Arnath prabhu was 30 measure of bow(at that time unit of measurement was bow i.e. bow of bow & arrow) in height.
१८. तीर्थन्कर श्री अरनाथ जी – जीवन परिचय
अठारहवे तीर्थंकर श्री अरनाथ जी का जन्म मार्गशीर्ष शुक्ल दशमी के दिन अयोध्या -नरेश सुदर्शन की पट्टरानी देवी की रत्नकुक्षी से हुआ | प्रभु का जन्मोत्सव अपूर्व समारोह के साथ मनाया गया | युवा होने पर अरनाथ जी ने ग्रही-धर्म के पालन हेतु विवाह संस्कार स्वीकार किया | पिता के पश्चात उन्होने राज्यपद भी स्वीकार किया | पुर्वजन्मो के उत्क्रष्ठ पुण्यो के फ़लस्वरुप अरनाथ जी ने छ्हों खण्डों को साधकर चक्रवर्ती पद भी प्राप्त किया | सुदीर्घकाल तक उन्होने न्याय और नीति पुर्वक विश्व पर आधिपत्य किया |
जीवन के चतुर्थ पक्ष मे अरनाथ जी ने मार्गशीर्ष शुक्ल द्वादशी के दिन प्रभू ने केवल -ज्ञान केवल -दर्शन प्राप्त कर धर्मतीर्थ की स्थापना की | कुम्भ आदि तेतीस गणधर भगवान के धर्मतीर्थ का संचालन करते थे | भगवान के चतुर्विध तीर्थ मे पचास हजार श्रमण ,साठ हजार श्रमणियां ,एक लाख चौरासी हजार श्रावक एवम तीन लाख बहत्तर हजार श्राविकाएं थीं |
चौरासी हजार वर्ष की आयु पूर्णकर मार्गशीर्ष शुक्ल दशमी को सम्मेद शिखर से प्रभु ने निर्वाण प्राप्त किया | आठवे चक्रवर्ती सुभूम ,छठे बलदेव आनन्द एवम वासुदेव पुण्डरीक भी प्रभु के शासनकाल मे ही हुए |
भगवान के चिन्ह का महत्व
नंद्यावर्त – यह भगवान अरहनाथ का चरण चिन्ह है | नंद्यावर्त अष्ट मंगल में एक मंगल चिन्ह है | नंघावर्त की आक्रति को ध्यान से देखने पर पता चलता है कि इसके एक कोने से अर्थात पूर्व दिशा से यदि कोई प्रवेश करे तो वह चक्रव्यूह की भांति घूमते – घूमते पश्चिम द्वार पर पहुंच जाएगा | बीच में घुमाव तो है पर पडाव नहीं है | बस अपनी गति से चलते ही रहना है | इसी प्रकार यदि कोई उत्तर द्वार से प्रवेश करेगा तो वह दक्षिण द्वार से बाहर निकल आएगा | ये चार द्वार और बीच की घुमावदर यात्रा , ज्ञान -दर्शन -चरित्र -तप की यात्रा को प्रकट करतें हैं | यदि हम ज्ञान के द्वार से साधना क्षेत्र में प्रवेश करते हैं , तो घूमते हुए यात्रा करते -करते स्वत: ही दर्शन द्वार पर पहुंच जाएंगे | फ़िर चरित्र द्वार से प्रवेश करने पर चरित्र के विविध अंगों का स्पर्श करते-करते स्वत: ही तप द्वार पर आ जाएंगे | यह मंगल चिन्ह मंगलकारी यात्रा का मंगल प्रतीक है |
અરનાથ ભગવાન હાલના વય ના અઢારમા (૧૮) જૈન તીર્થંકર છે. અરનાથ ભગવાન નો જન્મ ગજપુર, હસ્તિનાપુર, ઉત્તરપ્રદેશ માં થયો હતો. તેમના પિતા નુ નામ સુદર્શન અને માતા નુ નામ મહા દેવી હતુ. જીવન લાંબા ગાળામાં બાદ તેઓ ૧૦૦૦ અન્ય પુરુષોની સાથે માગશર મહિનામાં ના તેજસ્વી અડધા ૧૧મા દિવસે દીક્ષા લીધી હતી. દીક્ષા અને દુન્યવી જીવન ત્યાગ કર્યા ના ૩ વર્ષ પછી તેજસ્વી કાર્તિક મહિનાના અડધા અને રેવતી નક્ષત્ર ના ૧૨મા દિવસે કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યુ હતુ. અરનાથ ભગવાન અન્ય ૧૦૦૦ સંતો સાથે માગશર મહિના ના તેજસ્વી અડધા ૧૦ મા દિવસે મુક્તી મેળવી અને સમેત શિખર પર્વત પર નિર્વાણ પ્રાપ્ત કર્યુ હતુ.
અરનાથ ભગવાન ૮૪,૦૦૦ વર્ષ જીવન જીવ્યા હતા, તપસ્વીઓ તરીકે ૨૧,૦૦૦ વર્ષ, ૩ વર્ષ ધ્યાન અને આધ્યાત્મિક અભ્યાસમાં વિતાવ્યા હતા. અરનાથ ભગવાન ની ઊંચાઈ ૯૦ મીટર્સ (ધનુષ – ૩૦) હતી.
તિર્થંકર – શ્રી અરનાથ ભગવાન
પિતા – સુદર્શન
માતા – મહા દેવી
જન્મ સ્થાન – ગજપુર, હસ્તિનાપુર, ઉત્તરપ્રદેશ
નિર્વાણ સ્થળ – સમેત શીખરજી
જીવન અવધી – ૮૪,૦૦૦ વર્ષ
ઉચાઈ – ૯૦ મીટર્સ
૧૮. શ્રી અરનાથ ભગવાનનું ચૈત્યવંદન
ઠાણ સર્વાર્થ થકી ચવ્યા, નાગપૂરે અરનાથ;
રેવતી જન્મ મહોત્સવ, કરતા નિર્જરનાથ.
જયકર યોનિ ગજવરૂ, રાશી મીન ગણદેવ;
ત્રણ વર્ષમાં થિર થઈ, ટાળે મોહની ટેવ.
પામ્યા અંબતરૂ તલે એ, ક્ષાયિકભાવે નાણ;
સહસ મુનિવર સાથશું, વીર કહે નિર્વાણ.
Arnath Bhagavan
Eighteenth Jain Tirthankara
Bhagvan Arnath : was born in Gajpur/Hastinapur, on 10th day of the bright half of the month of Margshirsh . His father name was Sudarshan and Mother name was Maha Devi. After long span of life time ,he took diksha 11th day of the bright half of the month of Margshirsh along with 1000 other men's.
After 3 years of diksha and worldly life abandonment Lord Arnath attained (kevalgyan )salvation on 12th day of the bright half of the month of Karthik and constellation of Revati .
On the 10th day of the bright half of the month of Margshirsh , Bhagwan Arnath , along with other 1000 saints was liberated and attained nirvana on Sammet Shikhar (mountain).
Bhagwan Arnath lived for 84000 years of which he spent 21000years as an ascetics and 3 years of Meditation and Spiritual Practices (sahdana/tap).
It is believed that Arnath prabhu was 30 measure of bow(at that time unit of measurement was bow i.e. bow of bow & arrow) in height.
१८. तीर्थन्कर श्री अरनाथ जी – जीवन परिचय
अठारहवे तीर्थंकर श्री अरनाथ जी का जन्म मार्गशीर्ष शुक्ल दशमी के दिन अयोध्या -नरेश सुदर्शन की पट्टरानी देवी की रत्नकुक्षी से हुआ | प्रभु का जन्मोत्सव अपूर्व समारोह के साथ मनाया गया | युवा होने पर अरनाथ जी ने ग्रही-धर्म के पालन हेतु विवाह संस्कार स्वीकार किया | पिता के पश्चात उन्होने राज्यपद भी स्वीकार किया | पुर्वजन्मो के उत्क्रष्ठ पुण्यो के फ़लस्वरुप अरनाथ जी ने छ्हों खण्डों को साधकर चक्रवर्ती पद भी प्राप्त किया | सुदीर्घकाल तक उन्होने न्याय और नीति पुर्वक विश्व पर आधिपत्य किया |
जीवन के चतुर्थ पक्ष मे अरनाथ जी ने मार्गशीर्ष शुक्ल द्वादशी के दिन प्रभू ने केवल -ज्ञान केवल -दर्शन प्राप्त कर धर्मतीर्थ की स्थापना की | कुम्भ आदि तेतीस गणधर भगवान के धर्मतीर्थ का संचालन करते थे | भगवान के चतुर्विध तीर्थ मे पचास हजार श्रमण ,साठ हजार श्रमणियां ,एक लाख चौरासी हजार श्रावक एवम तीन लाख बहत्तर हजार श्राविकाएं थीं |
चौरासी हजार वर्ष की आयु पूर्णकर मार्गशीर्ष शुक्ल दशमी को सम्मेद शिखर से प्रभु ने निर्वाण प्राप्त किया | आठवे चक्रवर्ती सुभूम ,छठे बलदेव आनन्द एवम वासुदेव पुण्डरीक भी प्रभु के शासनकाल मे ही हुए |
भगवान के चिन्ह का महत्व
नंद्यावर्त – यह भगवान अरहनाथ का चरण चिन्ह है | नंद्यावर्त अष्ट मंगल में एक मंगल चिन्ह है | नंघावर्त की आक्रति को ध्यान से देखने पर पता चलता है कि इसके एक कोने से अर्थात पूर्व दिशा से यदि कोई प्रवेश करे तो वह चक्रव्यूह की भांति घूमते – घूमते पश्चिम द्वार पर पहुंच जाएगा | बीच में घुमाव तो है पर पडाव नहीं है | बस अपनी गति से चलते ही रहना है | इसी प्रकार यदि कोई उत्तर द्वार से प्रवेश करेगा तो वह दक्षिण द्वार से बाहर निकल आएगा | ये चार द्वार और बीच की घुमावदर यात्रा , ज्ञान -दर्शन -चरित्र -तप की यात्रा को प्रकट करतें हैं | यदि हम ज्ञान के द्वार से साधना क्षेत्र में प्रवेश करते हैं , तो घूमते हुए यात्रा करते -करते स्वत: ही दर्शन द्वार पर पहुंच जाएंगे | फ़िर चरित्र द्वार से प्रवेश करने पर चरित्र के विविध अंगों का स्पर्श करते-करते स्वत: ही तप द्वार पर आ जाएंगे | यह मंगल चिन्ह मंगलकारी यात्रा का मंगल प्रतीक है |
BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.
No comments:
Post a Comment
Note: only a member of this blog may post a comment.