भव आलोचना

समग्र धरतीने कोइ धनवान माणस शिखरबंधी देरासरोथी भरी दे अने ते जे अशुभकर्म क्षय करे अथवा पुण्यकर्मनो बंध करे तेनाथी पण वधु कर्मक्षय अने पुण्यनो बंध सद्गुरु पासे निर्लज्ज बनीने निखालस भावे पोताना जीवनमां थयेला तमाम पापोनी विगतवार आलोचना करनार महान पुण्यात्मा करे छे ।

पापोनुं एकरार नामु भव आलोचना

एक करोड रुपियानुं दान करवुं सहेलुं छे , जीवनभर शील पालवुं सहेलुं छे। मासखमणने पारणे मासखमण जीवनभर करवानुं य कदाच सहेलुं हशे ! पण जेने कोई जाणतुं नथी तेवा पोताना जीवनमां करेला तमाम पापोनुं सद्गुरु पासे निवेदन करवानी हिम्मत करवी ते अति मुश्केल छे , जे अल्प भवोमां मोक्षे जवाना होय तेवा ज पूण्यात्माओ आवुं सत्व फोरवी शके छे।

ભવ આલોચના જરૂર લેવી જોઈએ

💐 ઉત્તમ જીવનનો પાયો મજબુત કરવા પાપનો ભય હૃદયમાં ઉભો કરવો જોઈએ.

💐 પાપનો ભય ઉભો થાય , તો જ પાપ તરફ ધિક્કાર ઉભો થાય અને તો જ પ્રાયશ્ચિતથી શુદ્ધ થવાનું મન થાય.

💐 જૂઠું બોલવું એ ખોટું કામ છે પણ જૂઠું બોલીને છુપાવવું તે મહાખરાબ કામ છે.

BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

Shri Ajitnath bhagavan/श्री अजितनाथ भगवान/ અજિતનાથ પરમાત્મા

Shri Ajitnath bhagavan
જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં કોશલદેશની વિનીતાનગરીમાં, ઇક્ષ્વાકુવંશીય જિતશુત્ર નામે મહાપરાક્રમી રાજા હતા અને તે રાજાને સુમિત્રવિજય નામે, યુવરાજ પદને શોભાવતો લઘુ બંધુ હતો. રાજાને રૂપ-લાવણ્યથી યુકત વિજયાદેવી નામે પટ્ટરાણી હતી. યુવરાજ્ઞી પદને શોભાવતી વૈજયંતી નામે (સુમિત્રવિજયની પત્ની) હતી.
અજિતનાથ પ્રભુનુ ચ્યવન વિમલવાહન રાજાનો જીવ દેવલોકથી ચ્યવી, વૈશાખ સુદ - ૧૩ના, રોહિણી નક્ષત્રમાં, વિજયાદેવીની કુક્ષિમાં અવતર્યો. તે જ રાત્રે વિજયા અને વૈજયંતી બન્ને એ ૧૪ સ્વપ્નો જોયા. પ્રાતઃ કાલે વિજયાદેવીએ જિતશત્રુ રાજાને અને વૈજયંતીએ સુમિત્રવિજયને પોતાને સ્વપ્નનાં આવ્યાં હતાં તે અંગે જણાવ્યું.
સુમિત્રવિજયે વડીલબંધુ - જિતશત્રુ રાજાને વૈજયંતીનો સ્વપ્નવૃત્તાંત જણાવ્યો.
જિતશત્રુ રાજાએ સ્વપ્ન પાઠકોને બોલાવ્યા અને રાણી તથા યુવરાજ્ઞીના સ્વપ્નોનું નિવેદન કર્યું. તેઓએ પરસ્પર વિમર્શ કરી, સ્વપ્ન શાસ્ત્રાનુસાર સ્વપ્નના અર્થ જણાવતાં કહ્યું કે, "તીર્થંકર અને ચક્રવર્તીની માતા ૧૪ સ્વપ્ન જુએ છે. બે તીર્થંકર કે બે ચક્રવર્તી એક સાથે થતા નથી. તીર્થંકરની માતા આ મહાસ્વપ્નો અત્યંત પ્રકાશિત જુએ છે જયારે ચક્રવર્તીની માતા આ સ્વપ્નો કંકઇ ઝાંખા જુએ છે."
માતા વિજયાદેવીનાં સ્વપ્નો તેજસ્વી હોવાથી તેમનો પુત્ર તીર્થંકર થશે અને વૈજયંતી દેવીનો પુત્ર ચક્રવર્તી થશે. સ્પષ્ટફળ સાંભળી સંતુષ્ટ થયેલ રાજાએ સ્વપ્નપાઠકોને ગ્રામ, ગરાસ, વસ્ત્ર અને અલંકાર વગેરે પારિતોષિક આપી વિદાય કર્યા.
અજીતનાથ પ્રભુનો જન્મઃ
આઠ મહિના અને ૨૫ દિવસનો ગર્ભકાળ પૂર્ણ થતા, મહાસુદ - ૮ના રોહિણી નક્ષત્રમાં વિજયાદેવીએ, ગજ (હાથી)ના લાંછનવાળા, સુવર્ણવર્ણી પુત્રને જન્મ આપ્યો. તે જ રાત્રે, પ્રભુના જન્મ પછી થોડીવારે વૈજયંતીએ પણ પુત્રને જન્મ આપ્યો. રાગાદિ વડે નહિ જીતાવાથી તથા પ્રભુ ગર્ભમાં હતા ત્યારે, રાજા-રાણી સોગઠે રમતા તેમાં રાજા રાણીને જીતી શકયા નહિ, તેથી માતા-પિતાએ પ્રભુનું નામ અજિત રાખ્યું.
ભ્રાતપુત્રનું નામ સગર રાખ્યું. તીર્થંકરો ત્રણ જ્ઞાન લઇને જન્મે છે. તેથી તેઓને અભ્યાસની જરૂર નથી હોતી. સગરકુમારનો વિદ્યાભ્યાસ ઊપાધ્યાય પાસે શરૂ થયો. તીવ્ર મેઘાના કારણે સગરકુમાર અલ્પ સમયમાં દરેક વિદ્યાઓમાં પારંગત થવા લાગ્યા સગરકુમારને કોઇપણ વિષયમાં સંદેહ થાય તો અજિતકુમારને પૂછતા અને અજિતકુમારની કળામાં જે કંઇ ન્યૂનતા હતી, તે સગરકુમારે શીખવાડીને પૂર્ણ કરી. બન્ને કુમારો બાલ્યવયને વ્યતીત કરી, યૌવનવયને પ્રાપ્ત થયા. સુવર્ણ સમાન કાંતિવાળા, ૪૫૦ ધનુષ્યની ઊંચાઇથી યુકત, બન્ને કુમારોનું વક્ષઃસ્થળ ‘શ્રીવત્સ’ના ચિહ્નથી લાંછિત હતું. બન્ને કુમારોના વિવાહ અનેક રાજકન્યાઓ સાથે થયા.
બન્ને કુમારો ૧૮ લાખ પૂર્વના થયા ત્યારે લઘુબંધુ સહિત રાજા જિતશત્રુ સંસારથી ઊદ્વેગ પામ્યા અને હૈયું વૈરાગ્ય રંગથી વાસિત થયું. તેઓના પૂર્વજોની આજ રીત હતી કે કેટલાક વર્ષ પ્રજાનું રક્ષણ કરી પશ્ચાત્ રાજય પુત્રને સોંપી મોક્ષના લક્ષ્યે દીક્ષા અંગીકાર કરતા. વંશના ક્રમાનુસાર જિતશત્રુ રાજાએ અજિતકુમારને રાજયધુરા સંભાળવા
તથા સગરકુમારને યુવરાજ પદ સંભાળવા કહ્યું. સુમિત્રવિજય તો રાજાની સાથે જ સાધુવ્રત સ્વીકારવા તૈયાર હતા પરંતુ જિતશત્રુ રાજાએ સમજાવ્યા કે, "અજિતકુમાર તીર્થંકર છે, તેમના તીર્થમાં તમારી સિદ્ધિ થવાની છે માટે હાલમાં ભાવયતિ બની રહો, અજિતકુમારને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય પશ્ચાત દીક્ષા ગ્રહણ કરજો." જિતશત્રુ રાજાની આજ્ઞા શિરોધાર્ય કરી, સુમિત્રવિજય ભાવયતિ બનીને સંસારમાંજ રહ્યાં અજિતકુમારનો રાજયાભિષેક થયો.
જિતશત્રુ રાજાએ દીક્ષા અંગીકાર કરી, અંતરંગ શત્રુઓને જીતી, કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી, પરમપદને પ્રાપ્ત થયા.
સમગ્ર પ્રજાનું પુત્રવત્ પાલન કરતા, પ્રજાના હૃદય સિંહાસન ઊપર આરૂઢ થવા છતાં અજિતરાજાને લેશમાત્ર ગર્વ ન હતો. રાજયધુરાને વહન કરતા, એક પૂર્વાંગ સહિત ૫૩ લાખ પૂર્વ નિર્ગમન થયા. અજિતરાજા સ્વયંમેવ ચેતવવા લાગ્યા કે હવે મારૂં ભોગાવલી કર્મ ભોગવાઇ ગયું છે અને દીક્ષા લેવાનો સમય થયો છે. સગરકુમાર પાસે પોતાની સંસાર કારાગૃહથી મુકત બનવાની ઇચ્છ વ્યકત કરી અને રાજયધુરા સંભાળવા કહ્યું.
અજિતરાજાનાં આવાં વચનો સાંભળતાં જ તેઓ ગદ્ગદ કંઠે કહેવા લાવ્યા, "હે બંધુ! મારો એવો તો કયો અપરાધ છે કે આપ મારા ઊપર આ ભાર નાંખવા તૈયાર થયા છો. હું આપના ચરણની સેવા છોડીશ નહિ. તમે રાજા થયા ત્યારે જેમ હું યુવરાજ થયો હતો તેમ હવે આપ વ્રતધારી થશો તો હું તમારો શિષ્ય બનીશ. ગુરુની સેવામાં તત્પર એવા શિષ્યો માટે તો ગુરુને માટે ભિક્ષા
માટે જવું તે સામ્રાજયથી પણ અધિક છે. હું તમારી સાથે દીક્ષા લઇશ, તમારી સાથે વિહાર કરીશ, તમારી સાથે પરિષદો સહન કરીશ અને તમારી સાથે ઊપસર્ગોને પણ સહન કરીશ. આપ દીક્ષા અંગીકાર કરશો તો હું કોઇપણ રીતે દૂર રહેવાનો નથી. આપની સેવામાં સાથે જ રહીશ."
અમૃત જેવી વાણીથી અજિતરાજાએ સગરકુમારને સમજાવ્યા " સંયમ પ્રત્યેનો તેમનો આગ્રહ યુકત છે પરંતુ તમારૂં ભોગાવલી કર્મ હજું ક્ષય પામ્યું નથી માટે હમણાં રાજય સંભાળો અને યથાવસરે મોક્ષના સાધનભૂત એવા વ્રતોને ગ્રહણ કરજો. કે યુવરાજ! હાલ તો ક્રમથી પ્રાપ્ત આ રાજયને તમે ગ્રહણ કરો અને સંયમરૂપ સામ્રાજયને અમે ગ્રહણ કરશુ." ભાવિ પ્રભુની આજ્ઞાથી વિવશ બની સગરકુમાર રાજય સ્વીકારવા તૈયાર થયા.
અજિતનાથ પ્રભુની દીક્ષા ઃ-
સુપ્રભા નામની શિબિકા દ્વારા અજિતરાજા સહસામ્રવનમાં પધાર્યા. મહાસુદ - ૯ના, રોહિણી નક્ષત્રમાં, સપ્તચ્છદ વૃક્ષ નીચે, છઠ્ઠ (બે ઊપવાસ)ના તપ સહિત, સાયંકાળે, ૧,૦૦૦ રાજાઓ સહિત પ્રભુએ દીક્ષા અંગીકાર કરી. બીજા દિવસે અયોધ્યામાં બ્રહ્મદત્ત રાજાનો ઘેર પરમાન્ન (ખીર)થી પ્રભુનું પારણું થયું. અપ્રતિબદ્ધ વિહારી ભગવાન અખંડિત રીતે સમિતિ - ગુપ્તિનું પાલન કરતા, નિર્મમ -
નિસ્પૃહ થઇ, પોતાના સંસર્ગથી ગ્રામ અને શહેરોને તીર્થ રૂપ કરતા, પૃથ્વી ઊપર વિચરવા લાગ્યા કોઇ પર્વતના શિખર ઊપર બીજું શિખર હોય તેમ કાયોત્સર્ગમાં સ્થિર થઇ જતા, તો કોઇ વાર સમુદ્ર તટ ઊપર વૃક્ષની જેમ સ્થિર બની જતા, તો કોઇ વાર ભયંકર અટવીમાં ધ્યાનમગ્ન બની ઉભા રહેતા. છઠ્ઠથી શરૂ કરી યાવત્ આઠમાસ પર્યંતનું તપ કરતા, આર્યક્ષેત્રમાં વિચરવા લાગ્યા. વિવિધ તપો અને વિવિધ અભિગ્રહો દ્વારા પરિસહોને સહન કરતા ૧૨ વર્ષ પર્યંત છદ્મસ્થાનપણામાં કર્મોનો ક્ષય કરતા રહ્યાં.
અજિતનાથ પ્રભુને કેવળજ્ઞાનઃ-
વિચરતા-વિચરતા પ્રભુ દીક્ષાવન સહાસ્રામવનમાં પધાર્યા. સપ્તચ્છદ વૃક્ષ નીચે શુકલધ્યાનની શ્રેણી એ આરૂઢ થયા. ક્ષપક શ્રેણીને પ્રાપ્ત થઇ, પોષ વદ ૧૧ના રોહિણી નક્ષત્રમાં, છઠ્ઠના તપયુકત પ્રભુને કેવળજ્ઞાન પ્રગટ થયું. દેવરચિત્ સમવસરણમાં બે ગાઊ અને ચૌદસો યોજન ઊંચા ચૈત્યવૃક્ષ નીચે બેસી પ્રભુએ ધર્મધ્યાનના ચાર ભેદને વર્ણવતી પ્રથમ દેશના આપી.
સહસેન પ્રમુખ ૯૫ ગણધરો થયા. પ્રથમ સાધ્વી ફાલ્ગુની (ફાલ્ગુ) પ્રર્વિતની બની. અજિતનાથ ભગવાનના તીર્થંમાં શ્યામવર્ણી, હાથીના વાહનવાળો ‘મહાયક્ષ’ નામે યક્ષ શાસનદેવ બન્યો અને લોહાસનરૂઢ ‘અજીતબલા’ નામે દેવી શાસન દેવી બની.
બ્રાહ્મણના પ્રશ્નોત્તર
ગ્રામાનુગ્રામ વિચરતાં પ્રભુ કૌશાંબી નગરીમાં પધાર્યા. દેવતાઓએ સમવસરણની રચના કરી. પ્રભુની દેશના પૂર્ણ થતાં બ્રાહ્મણ દંપતીએ પ્રભુને વંદન કરી પૂછ્યું ‘હે ભગવન! આ આવી રીતે કેમ છે?’
પ્રભુ ઊત્તરમાં કહ્યું - "એ સમકિતનો મહિમા છે. મેઘધારાથી દાવાગ્નિ શાંત થાય તેમ સમકિત ગુણવડે સર્વ પ્રકારના વૈર શાંત થાય છે, દેવતાનું આયુષ્ય બંધાય છે. આ તો સમકિતનું અલ્પફળ છે. તેનું મહાફળ તો સિદ્ધ પદ અને તીર્થંકરત્વની પ્રાપ્તિ છે." પ્રભુના આ વચનથી સંતુષ્ટ બની બ્રાહ્મણે પ્રભુના વચનનો ‘તહત્તિ’ કરી સ્વીકાર કર્યો.
સહસેન ગણધરે ત્યાં ઊપસ્થિત સર્વ લોકોના ઊપકાર માટે આ વાર્તાલાપનું સ્પષ્ટીકરણ પ્રભુને પૂછ્યું. પ્રભુએ વાર્તાલાપનું રહસ્ય પ્રગટ કરતા કહ્યું.
"આ કૌશાંબી નગરીની સમીપે શાલિગ્રામ નામનું નગર છે. ત્યાં શુદ્ધભટ નામનો બ્રાહ્મણ રહે છે. એકવાર દરિદ્રતાથી પીડિત આ શુદ્ધભટ્ટ, પત્ની, માતા-પિતાને કહ્યા વિના દૂર દેશાંતરે ચાલ્યો ગયો. પત્ની સુલક્ષણા પતિના વિયોગથી નિરાધાર બની ઊદ્વેગને પ્રાપ્ત થઇ.
વર્ષાકાળમાં વિપુલા નામનાં સાધ્વી સુલક્ષણાની આજ્ઞા લઇ, તેના નિવાસસ્થાનમાં રહ્યા. પ્રતિદિન સાધ્વીજીનો ઊપદેશ સાંભળતા-સાંભળતા સુલક્ષણાએ સમ્યક્ત્વને પ્રાપ્ત કરી, શ્રાવક વ્રત અંગીકાર કર્યા. કાલાંતરે શુદ્ધભટ્ટ ઘણું જ ધન કમાઇ પોતાના ઘરે આવ્યો. સુલક્ષણાના સત્સંગથી શુદ્ધભટ્ટ પણ સમ્યક્ત્વને પામ્યો અને શ્રાવકવ્રત સ્વીકાર્યા.
‘આ બ્રાહ્મણ, શ્રાવક બની ગયો.’ તેવા પ્રકારની નિંદા તેઓના સમાજમાં થવા લાગી. નિંદાઓની વચ્ચે પણ તે શ્રાવકધર્મ દૃઢ રહ્યો. વિપ્ર દંપતીને ગૃહસ્થાશ્રમના ફળ સ્વરૂપે એક પુત્ર ઊત્પન્ન થયો. એકદા શુદ્ધભટ્ટ પુત્રને લઇ ધર્મ-અગ્નિષ્ટિકામાં ગયો ત્યાં ‘તું શ્રાવક છો, અહિથી દૂર જા, આ પવિત્ર અગ્નિ અશુદ્ધ બની જશે.’ આવા કટુ વચનોથી બ્રાહ્મણો ચંડાલની જેમ તેનો તિરસ્કાર કરવા લાગ્યા. તિરસ્કારપૂર્ણ વચનો તે બ્રાહ્મણ સહી ના શકયો. તેણે ક્રોધિત બની પ્રતિજ્ઞા કરી " જો જિનોકતધર્મ સંસારસમૃદ્રને
તારનાર ન હોય, અરિહંત ભગવાન આપ્તદેવ ન હોય અને જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર મોક્ષમાર્ગ ન હોય તો આ અગ્નિ મારા પુત્રને બાળી નાખે અને જો તે સાચું હોય તો આગ્નિ મારા પુત્રને ન બાળે." તેમ પ્રતિજ્ઞા કરી (બોલી) પુત્રને તે અગ્નિમાં નાખી દીધો. તત્કાળ અગ્નિ શાંત થઇ ગઇ અને કમળ ઊપર રમતો બાળક બધાએ જોયો.
સમ્યક્ત્વ સમ્પન્નદેવીએ સમકિતનું માહાત્મ્ય પ્રગટ કરવા અગ્નિ શાંત કરી, બાળકની રક્ષા કરી. તે ઘટનાને લક્ષ્ય કરી આ બ્રાહ્મણે (શુદ્ધભટે) મને પ્રશ્ન કર્યો કે "આ આમ કેમ છે?" આ બાળક કેવી રીતે બચ્યો? પ્રશ્નના પ્રત્યુત્તરમાં સમકિતનો પ્રભાવ દર્શાવ્યો.
પશ્ચાત્ ભગવાન ભવ્ય જીવોને તારતા પૃથ્વી પર વિચરવા લાગ્યા.
પ્રભુને ૯૫ ગણધરો, ૧,૦૦,૦૦૦ મુનિ, ૩,૦૦,૦૦૦ સાધ્વિઓ, ૨,૯,૦૦૦ શ્રાવકો, ૫,૪૫,૦૦૦ શ્રાવિકાઓ, ૨૨,૦૦૦ કેવળજ્ઞાની, ૧૨,૫૦૦ / ૧૨,૫૫૦ મનઃ પર્યવજ્ઞાની, ૯,૪૦૦ અવધિજ્ઞાની, ૩,૭૦૦ / ૩,૭૨૦ ચૌદપૂર્વી, ૧૨,૪૦૦ એ ૨૦,૪૦૦ વૈક્રિયલબ્ધિધારી થયા.
અજિતનાથ પ્રભુનું નિર્વાણઃ-
નિર્વાણ સયમ સમીપ જાણી પ્રભુ સમ્મેત શિખર પર્વત ઊપર પધાર્યા. ૧૦૦૦ શ્રમણો સાથે, એક માસનું અનશન કરી, ચૈત્ર સુદ -૫ ના, મૃગશીર્ષ નક્ષત્રમાં, કાયોત્સર્ગાસનમાં સ્થિત પ્રભુ નિર્વાણપદને પામ્યા. ૧૮ લાખ પૂર્વ કુમારાવસ્થાનાં, એક પૂર્વાંગ અધિક ૫૩ લાખ પૂર્વ રાજયાવસ્થાનાં, એક પૂર્વાંગ ન્યૂન એક
લાખ પૂર્વ શ્રમણવસ્થામાં એમ સર્વ મળી
અજિતનાથ જૈન ધર્મના વર્તમાન ચોવીશીના બીજા તીર્થંકર છે (અવસર્પિણી કાળ) શાસ્ત્રોમાં જણાવ્યા અનુસાર, તેઓ ૧૬,૫૮૪,૯૮૦ વર્ષ પહેલાં થઇ ગયા હતા. તેઓ સિદ્ધ (જેમણે આઠ કર્મોનો ક્ષય કર્યો છે.) બન્યા હતા.
પંથડો નહાળું રે બીજા જિનતણો રે, અજિત અજિત ગુણધામ;
જે તેં જીત્યા રે તેણે હું જિતિયો રે, પુરુષ કિશ્યું મુજ નામ? પંથડો૦ ૧
ચરમ નયણે કરી મારગ જોવતાં રે, ભૂલ્યો સયલ સંસાર;
જેણે નયણે કરી મારગ જોઈએ રે, નયણ તે દિવ્ય વિચાર. પંથડો૦ ૨
પુરુષ પરંપર અનુભવ જોવતાં રે, અંધો અંધ પલાય;
વસ્તુ વિચાર રે જો આગમે કરી રે, ચરણ ધરણ નહિ ઠાય. પંથડો૦ ૩
તર્ક વિચારે રે વાદ પરંપરા રે, પાર ન પહોંચે કોય,
અભિમત વસ્તુ રે જો આગમે કરી રે, તે વિરલા જગ જોય; પંથડો૦ ૪
વસ્તુ વિચારે રે દિવ્ય નયનતણો રે, વિરહ પડ્યો નિરધાર;
તરતમ જોગે રે તરતમ વાસના રે, વાસિત બોધ આધાર. પંથડો૦ ૫
કાળલબ્ધિ[૧] લહી પંથ નિહાળશું રે, એ આશા અવલંબ[૨];
એ જન જીવે રે જોનજી જાણજો રે "આનંદધન" મત અંબ. પંથડો૦ ૬
`~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજ અને શ્રી અજિતશાંતિ સ્તોત્ર
શ્રી અજિતનાથ અને શ્રી શાન્તિનાથનાં પગલાંવાળી દેરીઓની સન્મુખ જૈનોનું પ્રખ્યાત અજિતશાંતિ સ્તોત્ર રચાયું હોવાની અનુશ્રુતિ જૈનોમાં સેંકડો વરસોની પરંપરામાં સંભળાતી આવી છે. આ સ્તોત્રની રચના નંદીષેણ મુનિ નામના જૈનધર્મના ખ્યાતનામ મુનિએ કરી હતી. કથા એવી છે કે નંદીષેણ મુનિ શત્રુંજય તીર્થની સ્પર્શના કરતા કરતા પ્રદક્ષિણા કરી રહ્યા હતા એ દરમ્યાન આ દેરીઓની સમીપે આવ્યા અને ત્યાં તેમને પ્રભુની કાવ્યમય સ્તવના કરવાની ઇચ્છા થઈ. નંદીષેણ મુનિ પોતે બહુ સમર્થ કવિ હતા. એ વખતે અજિતનાથ અને શાંતિનાથની દેરીઓ આજે છે તેમ પાસે પાસે નહીં, પરંતુ સામસામે હતી. આથી નંદીષેણ મુનિને મૂંઝવણ થઈ કે સ્તવના કરવા બેસવું કઈ રીતે. એક દેરી સામે બેસે તો બીજી દેરી તરફ પીઠ આવે. જૈનો ભગવાન તરફ પીઠ કરતા નથી. આથી તેમણે બન્ને દેરીઓથી થોડા દૂર રહીને એક જ સ્તોત્ર દ્વારા બન્ને દેરીઓમાં રહેલા ભગવાનની સંયુક્ત સ્તવના કરી. કહેવાય છે કે નંદીષેણ મુનિની ભક્તિભરી સ્તવનાના પ્રતાપે સામસામે રહેલી દેરીઓ દૈવી પ્રભાવથી એક જ હરોળમાં આવી ગઈ. આ સ્તોત્ર અજિતશાંતિના નામે જૈનોમાં વ્યાપક પ્રસિદ્ધિ ધરાવે છે અને તે અત્યંત ચમત્કારી મનાય છે. જૈનોનાં નવ વિશિષ્ટ સ્મરણોમાં તેને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.
1) સમ્યક્ત્વ પામ્યા પછીના ભવ. ત્રણ
(2) જન્મ અને દિક્ષા સ્થળ- અયોધ્યા નગરી.
(3) તીર્થંકર નામકર્મ - વિમલવાહન ના ભાવમાં.
(4) દેવલોકનો અંતિમ ભવ - વિજય વિમાન.
(5) ચ્યવન કલ્યાણક - વૈશાખ સુદ-૧૩ રોહિણી નક્ષત્ર માં થયું.
(6) માતા નું નામ-વિજયાદેવી અને પિતાનું નામ-જીતશત્રુ રાજા.
(7) વંશ -ઇક્ષ્વાકુવંશ અને ગોત્ર કાશ્યપ.
(8) ગર્ભવાસ - આઠ માસ અને પચ્ચીસ દિવસ.
(9) લંછન - હાથી અને વર્ણ સુવર્ણ.
(10) જન્મ કલ્યાણક - મહાસુદ-૮ રોહીણી નક્ષત્ર માં થયો.
(11) શરીર પ્રમાણ - ૪૫૦ ધનુષ્ય.
(12) દિક્ષા કલ્યાણક - પોષ સુદ-૯ રોહીણી નક્ષત્રમાં થઇ.
(13) કેટલા જણ સાથે દિક્ષા - ૧૦૦૦ રાજકુમાર સાથે.
(14) દિક્ષા શીબીકા- સુપ્રભા અને દિક્ષાતપ -છઠ્ઠ.
(15) પ્રથમ પારણુંનું સ્થાન- વિનિતા નગરીમાં બ્રહ્મદત્ત રાજાએ પારણું પરમાન્ન થી કરાવ્યું.
(16) છદ્મસ્થા અવસ્થા - માં બાર વરસ રહ્યા.
(17) કેવલજ્ઞાનકલ્યાણક- છઠ્ઠતપ- સાલવ્રુક્ષ ની નીચે અયોધ્યાનગરી માં થયું.માગસર-વદ-૧૧,રોહિણી નક્ષત્ર.
(18) શાશન દેવ- મહાયક્ષ અને શાશન દેવી અજિતાદેવી.
(19) ચૈત્ય વ્રુક્ષ ની ઉંચાઈ - બે ગાઉં અને ૧૪૦૦ ધનુષ્ય.
(20)પ્રથમ દેશના નો વિષય - ધર્મ ધ્યાન ના ચાર પાયા.
(21) સાધુ - ૧૦૦૦૦૦ અને સાધ્વી -ફલ્ગુ આદિ ૩૩૦૦૦૦ .
(22) શ્રાવક- ૨૯૮૦૦૦ અને શ્રાવિકા - ૫૪૫૦૦૦
(23) કેવળજ્ઞાની-૨૨૦૦૦ ,મન:પર્યાવજ્ઞાની-૧૨૫૫૦ અને અવધિજ્ઞાની ૯૪૦૦.
(24) ચૌદપૂર્વધર-૩૭૨૦ અને વૈક્રિય લબ્ધિઘર-૨૦૪૦૦ તથા વાદી- ૧૨૪૦૦
(25) આયુષ્ય - ૭૨ લાખ પૂર્વ.
(26) નિર્વાણ કલ્યાણક ચૈત્રસુદ-૫ મૃગશિર નક્ષત્ર માં થયું.
(27) મોક્ષ -સમેત શિખર, મોક્ષતપ- માસક્ષમન અને મોક્ષાસન-કાર્યોત્સર્ગાસન.
(28) મોક્ષ - ૧૦૦૦ સાથે .
(29) ગણધર - સિહસેન આદિ- ૯૫.
(30) શ્રી સંભવનાથ પ્રભુ નું અંતર- ૩૦ લાખ કોટી નું અંતર
तीर्थकर नाम :- श्री अजितनाथ भगवान
माता का नाम :- माता विजया राणी
पिता का नाम :- राजा जितशत्रु
जन्म कुल :- इक्ष्वाकुवंश
च्यवन तिथी :- वैशाख शुक्ला 13
च्यवन व जन्म स्थान :- अयोध्या
जन्म तिथी :- माघ शुक्ला 8
जन्म नक्षत्र :- रोहिणी
लक्षण :- हस्ती
शरीर प्रमाण :- 450 धनुष
शरीर वर्ण :- सुवर्ण
विवाहित/अविवाहित :- विवाहित
दीक्षा स्थान :- अयोध्या
दीक्षा तिथी :- माघ शुक्ला 9
दीक्षा पश्चात प्रथम पारणा :- 2 दिन बाद खीर से (परमान्न)
छद्मस्त काल :- 12 वर्ष
केवलज्ञान स्थान :- अयोध्या
केवलज्ञान तिथी :- पौष शुक्ला 11
वृक्ष जिसके नीचे केवलज्ञान हुआ :- साल वृक्ष
गणधरों की संख्या :- 95
प्रथम गणधर :- सिंहसेन स्वामी
प्रथम आर्य :- फाल्गु
यक्ष का नाम :- महा यक्ष
यक्षिणी का नाम :- अजितबाला देवी
मोक्ष तिथी :- चैत्र शुक्ला 5
प्रभु के संग को प्राप्त साधु :- एक हजार साधु
मोक्ष स्थान :- सम्मेतशिखर
The second Tīrthankara, Lord Ajitanātha, was born as 50 lakh crore sāgaropama and 12 lakh pūrva passed after the birth of Lord Rishabhanātha. Lord Ajitanātha was born in the town of Sāketa, on the tenth day of the bright half of the month of Māgha – māgha śukla daśamī – to Queen Vijayā and King Jitaśatru. He was the source of invincible power on this earth to His kinship, hence the name Ajita – the invincible.
His height was 450 dhanusha.
After spending 18 lakh pūrva as youth (kumārakāla), Lord Ajitanātha ruled His kingdom for 53 lakh pūrva and 1 pūrvānga (rājyakāla). The time period of Lord’s renunciation (samyamakāla) was 1 lakh pūrva minus 1 pūrvānga.
Lord Ajitanātha lived for 72 lakh pūrva and attained liberation (nirvāna) from Sammeda Śikhara on the fifth day of the bright half of the month of Caitra – caitra śukla pancamī. Chief among His Apostles (ganadhara) was sage Sinhasena Svāmī.
Bhagavân Ajitnath (श्रीअजितनाथ)
अर्हन्तमजितं विश्व कमलाकर भास्करम्।
अम्लान केवलादर्श सक्रान्त जगतं स्तुवे।।
जिस तरह सूर्य से कमल-वन आनन्दित होता है, उसी तरह जिस से यह सारा जगत् आनन्दित है, जिसके केवल क्षान रूपी निर्मल दर्पण में सारे लोकों का प्रतिबिम्ब पङता है, उस अजितनाथ प्रभु की स्तुति करते है। -श्री हेमचन्द्रचार्य
Name ........... .... Ajit nath
Father's Name ..................Jitshatru
Mother's Name ................Vijaya
Birth Place ..................Ayodhya
Birth Thithi ............... ..Magh Shukla. 10
Diksha Thithi .............. ..Magh ku. 9
Kevalgyan Thithi ............ .Paush su. 11
Naksharta .............. .Rohini
Diksha Sathi ......... ... ..1000
Shadhak Jeevan ............ .1,00,000 purva less 1 puvang
Age Lived .. ............ . 72,00,000 purva
Lakshan Sign .............. Elephant
Neervan Place ............. .Sammed Sheekhar
Neervan Sathi ............. .1,000
Neervan Thithi .............. Chaitra Sukla. 5
Colour ................ .Golden
BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

श्री रिषभदेव जी ( आदिनाथ )

वर्तमान में अवसर्पिणी काल का पंचम आरक प्रवहमान है | सदगुरू सुमति में प्रकट प्रकाश के आधस्त्रोत्र के दर्शन हेतु हमें सुदीर्घ अतीत मे लौटना है | सुषम-दुषम नामक त्रतीय आरक का अधिकांश भाग व्यतीत हो चुका था | चौरासी लाख पुर्व तीन वर्ष और साढे आठ मास शेष थे | उस अवधि में आषाढ क्रष्ण चतुर्थी के दिन अन्तिम से च्यवकर एक महान पुण्यवान आत्मा का अवतरण हुआ | दिशाएं आलोकित हो उठीं | प्रक्रति मुस्कुरा उठी | नरक की निदाघ ज्वालाओं में जल रहे प्राणियों ने भी मुहुर्त्त भर के लिए सुख का अनुभव किया | रात्रि के पश्चिम प्रहर में माता मरुदेवी ने चौदह स्वपन देखे | वे स्वपन इस प्रकार थे -
(१)दुग्ध धवल व्रषभ को अपने मुख में प्रवेश करते हुए देखा , (२) चार दांतो वाला गजराज ,(३)केसरी सिंह , (४)कमलासन पर विराजित लक्ष्मी ,(५)पुष्प माला ,(६) पुर्ण चन्द्र ,(७)देदीप्यमान सुर्य , (८) लहराती हुई ध्वजा ,(९)स्वर्ण कलश , (१०)पदम-सरोवर , (११)क्षीर सागर , (१२) देव विमान , (१३)रत्नराशि और (१४) धुमरहित अग्नि | तीर्थंकर देव जन्म से ही मति , श्रुत और अवधि -इन तीन ज्ञानों से सम्पन्न होते हैं | महाराज नाभिराय और मरुदेवी के नन्दन रिषभ भी उक्त तीन ज्ञानों के धारक थे |
युवावस्था में यौगलिक परम्परानुसार रिषभदेव का विवाह सहजाता सुमंगला नामक कन्या से हुआ | सुनन्दा नामक एक अन्य कन्या से भी उनका विवाह हुआ | कालक्रम से सुमंगला ने भरत और ब्राह्मी को तथा सुनन्दा ने बाहुबली आदि ९८ पुत्रों और सुन्दरी नामक पुत्री को जन्म दिया | नगर -निर्माण और रज्य -व्यवस्था का सुत्रपात रिषभदेव ने किया | जनता की प्रार्थना पर वही सर्वप्रथम राजा भी बने | कर्मयुग के प्रवर्तन मे रिषभदेव ने भरत , बाहुबली , ब्राह्मी ,सुन्दरी आदि अपने पुत्र -पुत्रियों का सहयोग लिया और उनको विभिन्न दायित्व सौंपे |
८३ लाख पुर्व की अवस्था तक रिषभदेव ग्रहवास में रहे | इस अवधि में उन्होनें संसार को कर्म का पाठ पढाया | कर्म की द्रष्टि से विश्व के व्यवस्थापन के पश्चात रिषभदेव ने आत्मकल्याण और धर्मशासन की स्थापना का संकल्प किया | भगवान के मन: संकल्प को ज्ञात कर जीत व्यवहार के पालन हेतु नौ लौकान्तिक देवों ने उपस्थित हो भगवान के संकल्प का अनुमोदन किया | तत्पश्चात एक वर्ष तक वर्षीदान देकर रिषभदेव ने चैत्र क्रष्णा नवमी के दिन प्रव्रज्या अंगीकार की | भगवान रिषभदेव की प्रव्रज्या अवसर्विणी काल की द्रष्टि से आध्यात्मिक -उत्क्रान्ति का प्रथम क्षण था | रिषभदेव अध्यात्म के शिखरारोहण हेतु मौन और ध्यान में संलग्न रहने लगे | क्योंकि रिषभदेव युग के प्रथम भिक्षु थे , इसलिए वह युग भिक्षु के स्वरुप , मर्यादा और भिक्षाव्रत्ति आदि से अनभिज्ञ था | सो भगवान रिषभदेव पारणक हेतु नगर मे पधारते , तो लोग एक सम्राट के समान उनका अभिनन्दन तो करते , हाथी , घोडे , मणि - माणिक्य उन्हें भेंट करते , परन्तु एषणीय आहार बहराने का किसी को विचार नहीं आता | भगवान भिक्षा हेतु द्वार-द्वार पर जाते , पर भिक्षा प्राप्त न होने से लौट जाते | इससे लोग निराश होते | भगवान उनके द्वारों पर आते हैं , पर बिना कोई भेंट लिए लौट जाते हैं , इससे लोगो के ह्रदय वेदना से भर जाते थे | यह क्रम निरन्तर एक वर्ष तक चलता रहा|
बैसाख शुक्ल त्रतीया के दिन मध्याह्न मे प्रभु भिक्षार्थ पधारे | हस्तिनपुर के राजप्रासाद के समीप आए | बाहुबलि के पौत्र राजकुमार श्रेयांस की द्रष्टि प्रभु पर पडी | प्रभु को देखते ही राजकुमार को जातिस्मरण ज्ञान की प्राप्ति हो गई | उसने ज्ञान के प्रकाश में जाना कि भगवान एक वर्ष से उपवासी हैं | ज्ञानबल से भिक्षाविधि का बोध उसे प्राप्त हुआ | उसने प्रभु को भिक्षा के लिए प्रार्थना की | एषणीय आहार का सुयोग पाकर प्रभु ने करांजलि फ़ैला दी |श्रेयांस ने इसु रस से भगवान का पारणा कराया | एक हजार वर्षो की साधना के पश्चात फ़ाल्गुन क्रष्ण एकादशी के दिन पुरिमताल नगर के बाहर शकटमुख नामक उधान में वट व्रक्ष के नीचे ध्यानस्थ प्रभु रिषभ ने घनघाती कर्मों का क्षय कर केवल-ज्ञान ,केवल-दर्शन प्राप्त किया | त्रिलोकों में आलोक और सुख का प्रसार हो गया | देवों ,देवियों और भरत आदि नरेन्दों ने उपस्थित होकर प्रभु का कैवल्य महोत्सव मनाया |
भगवान रिषभदेव के धर्मशासन में लाखों भव्य जीवों ने आत्म-कल्याण का पथ- प्रशस्त करके निर्वाण रुपी परम लाभ प्राप्त किया | प्रभु रिषभ काल की द्रष्टि से आदि गुरु हैं | उन्होनें विश्व को अकर्मण्यता के अन्धकार से निकालकर कर्म और धर्म के पथ पर चलने के लिए प्रेरित किया | कर्म और धर्म -इन दोनों द्रष्टियों से वे विश्व के आदि संस्कर्त्ता , प्रवर्तक और सदगुरू हैं | अध्यात्म के आलोक की प्रथम किरण उन्हीं से प्रकट हुई | उनके बाद के तेईसों तीर्थंकर ने उन द्वारा प्रकट सत्य को पुन: -पुन: उदघाटित किया | जो प्रभु रिषभ ने कहा , वही शेष तीर्थंकरो ने भी कहा | वर्तमान मे उपलब्ध आगम वाड:मय भी उसी सत्य का उदघोष है |
भगवान रिषभदेव के रिषभ आदि चौरासी गणधर थे | चौरासी हजार श्रमण , ब्राह्मी-सुन्दरी आदि साढे तीन लाख श्रामणियां ,श्रेयांस आदि साढे तीन लाख श्रावक एवं सुभद्रा आदि पांच लाख चौपन हजार श्राविकाएं प्रभु के धर्म परिवार का अंग थीं | त्रतीय आरक की समा्प्ति में जब तीन वर्ष और साढे आठ मास शेष थे , तब माघ क्रष्ण त्रयोदशी के दिन भगवान रिषभदेव ने दस हजार श्रमणों के साथ अष्टापद (कैलाश ) पर्वत से निर्वाण प्राप्त किया |
भगवान के चिन्ह का महत्व
व्रषभ -यह प्रथम तीर्थंकर भगवान आदिनाथ का चिन्ह है | रिषभ गौ वंश का स्वामी है | इसे शास्त्रों में भार वहन में समर्थ ,कठोर परिश्रमी तथा अत्यन्त बलिष्ठ माना गया है | यह शाकाहारी होने के कारण घास -पात खाकर भी इतना बलवान होता है कि कंधो पर लिए भार को किनारे तक पहुंचाता है | इससे हमें यह शिक्षा मिलती है कि हमें जो उत्तरदायित्व मि्ला है उसे रिषभ की तरह पूरी शक्ति लगाकर पूरा करना है | रिषभ क्रषि का आधार होने के कारण स्रष्टि का परोपकारी जीव है | यह शिवशंकर का भी वाहन है | सरलता , सात्विकता का भी जीवन -संदेश देता है |
RISHABHDEV BHAGAVAN, THE FIRST TIRTHANKAR - 1
"He was the first king of this age and also the first ascetic. Who also was the first ford-maker (Tirthankar), my salutations to hat Rishabh Swami." -Acharya Hem Chandra
According to the Jain measurement of cosmic time one cycle of time has two divisions. These two divisions, ascending time-cycle there is a gradual improvement in physical and mental conditions, including physical strength, health, happiness and simplicity, of beings as well as climatic and life supporting conditions. During the descending time-cycle there is a gradual deterioration in these conditions.
The Age of the Twins
During the first three Aras of the current descending cycle man was completely dependent on nature for all his needs. The wish-fulfilling trees provided all that he needed. Man was simple, peaceful and contented in attitude. The environment was absolutely unpolluted. Water was tasteful, cold, and sweet. Even the sand was sweet as sugar. The air was healthy and exhilarating. The grains and fruits were nutritious and filing. A simple meal of little quantity of fruit and water lasted for days. Filled stomach and satisfied desires acted as antidote to irritation and reduced disputes and other sinful activities. The whole animal kingdom lived in harmony with the nature.
With the passage of time gradual changes occurred and around the end of the third Ara the yield from the Kalpa-vrikshas reduced. The alround deterioration in conditions spelled the beginning of quarrels and disputes. To guard against these disputes and to live in peace and harmony, man formed groups and the Kulkar system was evolved. A number of people collected to form a ‘Kula’ (family) and the head of the group was called ‘Kulkar’. It was the duty of the ‘Kulkar’ to remove discord and establish order. Nabhiraja was the seventh and the last in the line of Kulkars. His wife was Marudeva. This epoch of Kulkar system was known as the epoch of twins (Yugalia). A human couple used to give birth to a twin- one male and one female. This twin would become husband and wife on reaching adulthood. The twins used to lead a happy and contented life and died a natural death together.
To consume what was available was the way of life. As such this period was also known as Bhog-Bhumi-Kaal or the era of free consumption. Upto the time of Kulkar Nabhiraja man lived in this land of abundance.
Birth of Rishabhdev
It was during the last part of the third Ara of the current descending cycle of time that the great and pious soul that was to become Rishabhdev descended into the womb of Marudeva on the fourth day of the dark half of the month of Ashadh during the night.
In the ancient Jain scriptures it is mentioned that during many previous births, the soul that was to be Rishabhdev had done prolonged spiritual practices. As a result of high degree of purity of thoughts and attitude as well as penance, meditation, charity and benevolent deeds it had earned highly pious Karmas.
In his incarnation as Dhanna, the caravan leader, he had offered alms and services to ascetics and others. As doctor Jivanand he had taken ample care of ailing masses as well as ascetics. As king Vajranabh he had supported poor and desolate masses. After many years of public services to ascetics and others. As doctor Jivanand he had taken ample care of ailing masses as well as ascetics. As king Vajranabh he had supported poor and desolate masses. After many years of public service Vajranabh renounced the world and became an ascetic. As a result of unprecedented spiritual practices, including religious studies, penance, tolerance, and meditation, he earned Tirthankar-nam-and-gotra-karma. These pious deeds of earlier births resulted in his taking birth as Rishabhdev.
When this pious soul was conceived, mother Marudeva dreamt of fourteen auspicious things. The first thing she saw in her dream was that a beautiful and large white bull was entering her mouth. The other things she saw in her dream are as follows:
2. A giant elephant having four tusks,
3. A lion,
4. Goddess Laxmi seated on a lotus,
5. A garland of flowers,
6. The full moon resplendent in the sky,
7. The scintillating sun,
8. A fluttering flag,
9. A golden urn,
10. A pond full of lotus flowers,
11. A sea of milk,
12. A space vehicle of gods,
13. A heap of gems,
14. Smokeless fire,
Nabhiraja was an experienced and scholarly person. When he heard about these dreams from Maudeva, he said, "Devi! You will give birth to a highly endowed soul who will show the path of peace and happiness to this world"
Birth Celebrations
On the eighth day of the dark half of the month of Chaitra, around midnight, healthy Marudeva gave birth to twins. This pious birth influenced the surroundings. The sky became filled with a soothing glow, the wind became fragrant and the whole atmosphere became impregnated with unprecedented joy that was hard to describe.
From all around came the fifty six goddesses of directions. They circumambulated the Tirthankar’s mother and bowed before her. They also sang in praise of the child that was to become Tirthankar and then proceeded to perform post-birth cleaning rituals.
At that instant the king of gods of the Saudharm dimension, Saudharmendra Shakra, also came to know that the first Tirthankar has taken birth. He arrived with his large retinue of gods and, bowed before the mother,
"O great mother! I, Saudharmendra Shakra, bow before you and offer my salutations."
After the salutations the mother was put to sleep. Saudharmendra created five look alike bodies of himself. With one body he carefully lifted the baby in his hands. With the second body he took an umbrella in his hands and stationed the body behind the baby. With the third and fourth bodies he took whisks and stationed these bodies on both sides of the baby. With the fifth body he lifted his divine weapon, Vajra, and stationed himself ahead of the baby as a body guard. In this formation the king of gods airlifted the baby to Meru mountain. There, all gods, including their 64 kings with their consorts, ceremoniously performed the post-birth anointing rituals.

BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

२४ तीर्थंकर भगवानों के वैराग्य प्रसंग:-

१) श्री ऋषभनाथ जी - नीलांजना की मृत्यु।
२) श्री अजितनाथ जी - बिजली चमकने से।
३) श्री सम्भवनाथ जी - मेघ देखने से।
४) श्री अभिनन्दन नाथ जी - मेघों का विघटन।
५) श्री सुमतिनाथ जी - जाति स्मरण।
६) श्री पदमप्रभु नाथ जी - जाति स्मरण।
७) श्री सुपार्श्व नाथ जी - जाति स्मरण।
८) श्री चन्द्रप्रभु नाथ जी - दर्पण।
९) श्री पुष्पदन्त नाथ जी - उल्कापात से।
१०) श्री शीतलनाथ जी - हिमनाश से।
११) श्री श्रेयांसनाथ जी - पतझड़ से।
१२) श्री वासुपूज्य नाथ जी - जाति स्मरण।
१३) श्री विमलनाथ जी - ओस विघटन।
१४) श्री अनन्तनाथ जी - उल्कापात से।
१५) श्री धर्मनाथ जी - उल्कापात से।
१६) श्री शांतिनाथ जी - जाति स्मरण (दर्पण)।
१७) श्री कुन्थुनाथ जी - जाति स्मरण।
१८) श्री अरहनाथ जी - मेघ फटने से।
१९) श्री मल्लिनाथ जी - ताड़ित।
२०) श्री मुनिसुव्रतनाथ जी - जाति स्मरण।
२१) श्री नमिनाथ जी - जाति स्मरण।
२२) श्री नेमिनाथ जी - पशुओं का क्रन्दन।
२३) श्री पार्श्वनाथ जी - जाति स्मरण।
२४) श्री महावीर स्वामी जी - जाति स्मरण।

BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

વર્તમાન ચોવીસીના તીર્થંકર ભગવંતો ||

01. શ્રી ઋષભ દેવ
02. શ્રી અજિતનાથ
03. શ્રી સંભવનાથ
04. શ્રી અભિનંદન
05. શ્રી સુમતિનાથ
06. શ્રી પદમપ્રભુ
07. શ્રી પાશ્વનાથ
08. શ્રી ચંદ્રપ્રભ
09. શ્રી પુષ્પદંત
10. શ્રી શીતલનાથ
11. શ્રી શ્રેયાંસનાથ
12. શ્રી વાસુપૂજ્ય
13. શ્રી વિમલનાથ
14. શ્રી અનંતનાથ
15. શ્રી ધર્મનાથ
16. શ્રી શાંતિનાથ
17. શ્રી કુન્થુનાથ
18. શ્રી અરહનાથ
19. શ્રી મલ્લીનાથ
20. શ્રી મુનિ સુવ્રત
21. શ્રી નિમિનાથ
22. શ્રી અરિષ્ટનેમિ
23. શ્રી પાશ્વનાથ
24. શ્રી મહાવીર સ્વામી
|| ગઈ ચોવીસીના તીર્થંકર ભગવંતો ||
01. શ્રી કેવળજ્ઞાનીસ્વામી
02 શ્રી નિર્વાણીનાથ
03. શ્રી સાગરનાથ
0૪. શ્રી મહાજસનાથ
0૫. શ્રી અભિધાનીસ્વામી
06. શ્રી સર્વાનુભૂતિનાથ
07. શ્રી ધરનાથ
08. શ્રી સુદત્તનાથ
09. શ્રી દામોદરસ્વામી
10. શ્રી સુતેજાસ્વામી
11. શ્રી સ્વામીનાથ સ્વામી
12. શ્રી સુવ્રતનાથ
13. શ્રી સુમતિનાથ
14. શ્રી શિવગતિનાથ
15. શ્રી અરત્યાગનાથ
16. શ્રી નેમીધરનાથ
17. શ્રી અનીલનાથ
18. શ્રી યશોધરનાથ
19. શ્રી કૃતાર્કનાથ
20. શ્રી જિનેશ્વરનાથ
21. શ્રી શુદ્ધમતિનાથ
22. શ્રી શીવંકરસ્વામી
23. શ્રી સ્પંદનસ્વામી
24. શ્રી સમ્પ્રતિના
|| આવતી ચોવીસીના તીર્થંકર ભગવંતો ||
01. શ્રી પદ્મનાભ સ્વામી
02. શ્રી સુરદેવ શ્રી સુપાર્શ્વસ્વામી
03. શ્રી સુપાર્શ્વ શ્રી ઉદાયીસ્વામી
04. શ્રી સ્વયંપ્રભસ્વામી
05. શ્રી સર્વાનુ ભૂતિસ્વામી
06. શ્રી દેવશ્રુતસ્વામી
07. શ્રી ઉદયપ્રભસ્વામી
08. શ્રી પેઢાલ સ્વામીસ્વામી
09. શ્રી પોટ્ટીલ સ્વામી
10. શ્રી શતકીર્તિસ્વામી
11. શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી
12. શ્રી અમમ સ્વામીસ્વામી
13. શ્રી નિષ્કષાયસ્વામી
14. શ્રી નિષ્પુલાકસ્વામી
15. શ્રી નિર્મમ સ્વામી
16. શ્રી ચિત્રગુપ્તસ્વામી
17. શ્રી સમાધિ સ્વામી
18. શ્રી સંવર સ્વામી
19. શ્રી યશોધરસ્વામી
20. શ્રી વિજય સ્વામી
21. શ્રી મલ્લીજિનસ્વામી
22. શ્રી દેવજિતસ્વામી
23. શ્રી અનંતવીર્યસ્વામી
24. શ્રી ભદ્રજિનસ્વામી

શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માના ચોત્રીશ અતિશય
જન્મથી ૪ (ચાર) અતિશય...
(1) ભગવાનનો દેહ વ્યાધિ,પરસેવો અને મેલ રહિત હોય છે.
(2) શ્વાસોશ્વાસ કમળના સમાન સુગંધીવાળો હોય છે.
(3) ભગવાનના શરીરમાં લોહી,માંસ ગાયના દૂધ જેવા સફેદ-ઉજ્વળ હોય છે.
(4) પ્રભુનો આહાર-નિહાર અવધિજ્ઞાની શિવાય કોઈ જોઈ શકે નહિ.
દેવધ્વારા કરાતાં ૧૯ (ઓગણીસ) અતિશય....
(1) પ્રભુ જ્યાંજ્યાં વિચરે ત્યાં ત્યાં આકાશ માં ધર્મચક્ર આગળ ચાલે છે.
(2) આકાશ માં બન્ને બાજુ શ્વેત ચામર ચાલે છે.
(3) આકાશમાં સ્ફટિકનું મણિમય સિંહાસન ચાલે છે.
(4) આકાશમાં ત્રણ છત્ર ભગવાન ના મસ્તક પર ચાલે છે.
(5) ભગવાનની આગળ આકાશમાં રત્નમય ઇન્દ્ર ધ્વજ ચાલે.
(6) ભગવાન જયારે ચાલે ત્યાં સુવર્ણ ના કોમળ નવ કમળો હોય છે, તે જયારે પ્રભુ ચાલે ત્યારે ક્રમસર પગ તળે આગળ આગળ આવતા રહે છે,તેથી પ્રભુ હમેશા નવ સુવર્ણ કમળ પર ચાલે છે.
(૭) પ્રભુને દેશના આપવા માટે દેવતાઓ ત્રણ ગઢ વાળા સમવસરણની રચના કરે છે, પહેલો ગઢ મણિનો, બીજો ગઢ સુવર્ણ નો અને ત્રીજો ગઢ રૂપાનો હોય છે.
(8) પ્રભુ જયારે સમવસરણમાં બેસે છે ત્યારે પૂર્વ દિશા સન્મુખ મુખ કરીને છે, અને બાકીની ત્રણ દિશાઓ માં દેવો પ્રભુના પ્રતિબિંબ સ્થાપન કરે છે.
(9) પ્રભુ જ્યાં જ્યાં સ્થિરતા કરે ત્યાં સમવસરણની રચના કર્યા બાદ સૌથી ઉપરના ગઢની મધ્યમાં દેવતા અશોકવ્રુક્ષની રચના કરે છે,
(10) જ્યાં જ્યાં પ્રભુ વિચરે ત્યાં કાંટાઓ ઊંધા થઇ જાય.
(11) પ્રભુ જ્યાં જ્યાં વિચરે ત્યાં રસ્તાઓના વ્રુક્ષ પણ પ્રભુ ને નમસ્કાર કરવાં નીચાં નમે.
(12) જ્યાં પ્રભુ વિચરે ત્યાં વાયુ પણ અનુકુળ,શીતલ અને સુગંધી થઈને વાય છે.
(13) જ્યાં પ્રભુ વિચરે ત્યાં મોર પોપટ વિગેરે પક્ષીઓ પણ પ્રદક્ષિણા આપે છે.
(14) પ્રભુ જ્યાં બિરાજે ત્યાં મેઘકુમાર દેવો ધૂળ શમાવવા સુગંધિત જળ ની વૃષ્ટિ કરે છે.
(15) સમવસરણની એક યોજન ભૂમિમાં દેવો છ ઋતુના સુગંધિત પંચવર્ણી પુષ્પોની જાનુ પ્રમાણે વૃષ્ટિ કરે છે.
(16) પ્રભુના દાઢી,મુછ,વાળ કે નખ ક્યારેય વધે નહિ.
(17) હંમેશને માટે જઘન્ય થી ભવનપતિ વિગેરે એક કરોડ દેવતા પરમાત્માની સેવામાં હાજર રહે છે.
(18) જિનેશ્વર પરમાત્મા જ્યાં વિચરે ત્યાં બધી ઋતુઓ અનુકુળ થઇ જાય છે.
(19) દેવો દેવદંદુભી નો નાદ કરે છે.
કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્તિ પછીના અગિયાર અતિશય......
(1) ભગવાન નું સમવસરણ એક યોજનનું હોવા છતાં કરોડો દેવો મનુષ્યો વિગેરે સુખપૂર્વક બેસી શકે છે.
(2) પ્રભુની વાણી પાંત્રીશગુણ વાળી હોય છે,અર્ધ માગધી ભાષામાં પ્રભુ દેશના આપે છે, છતાં દેવતા-મનુષ્યો તીર્યંચ વિગેરે બધા પોતપોતાની ભાષામાં એક સરખી રીતે સાંભળી શકે છે.
(3) ભગવાનના મસ્તકની પાછળ અતિ તેજસ્વી ભામંડળ હોય છે.
(4) ભગવાન જ્યાં વિહાર કરે ત્યાં ૧૨૫ યોજન (૫૦૦ ગાઉ) સુધીમાં મારી મરકી વિગેરે રોગાદિ ઉપદ્રવ શાંત થઇ જાય છે,અને નવા ઉત્પન્ન થતાં નથી.
(5) ભગવાન જ્યાં હોય ત્યાં ૧૨૫ યોજન સુધીમાં કોઈપણ પ્રાણીને પરસ્પર વૈરવિરોધ ઉત્પન્ન થતો નથી.
(6) ૧૨૫ યોજન (૫૦૦ ગાઉ) સુધીમાં સાત પ્રકારની ઇતિ તથા ઉંદર,તીડ વગેરે જીવ ઉત્પન્ન થતાં નથી.
(7) ૧૨૫ યોજન પ્રમાણભૂમિમાં મરકી - અકાળ મૃત્યુ થતું નથી.
(8) ૧૨૫ યોજન પ્રમાણ ભૂમિમાં અતિવૃષ્ટિ થતી નથી.
(9) ૧૨૫ યોજન પ્રમાણ ભૂમિમાં અનાવૃષ્ટિ થતી નથી.
(10) એટલી ભૂમિમાં દુકાળ પડે નહિ.
(11) ભગવાન જ્યાં વિચરે ત્યાં ૧૨૫ યોજન સુધીમાં આંતરિક કે અન્ય રાજા આદિનો ભય રહેતો નથી.

BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

प्रथम देशना का विषय क्या था?

१.भगवान ऋषभ की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- ज्ञान, दर्शन, चारित्र, यतिधर्म, श्रावक धर्म।
२. अजित प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- धर्म ध्यान।
३. सम्भव प्रभु कीप्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- अनित्य भावना।
४. अभिनंदन प्रभु की देशना का विषय क्या था?
उत्तर- अशरण भावना।
५. सुमति प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- एकत्व भावना।
६. पदम प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- संसार भावना।
७. सुपार्श्व प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- अन्यत्व भावना।
८. चंद्रप्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- अशुचि भावना।
९. सुविधि प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- आश्रव भावना।
१०. शीतलप्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- सँवर भावना।
११. श्रेयांस प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- निर्जरा भावना।
१२. वासुपूज्य कीप्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- धर्म भावना।
१३. विमल प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- बोधि दुर्लभ भावना ।
१४. अनन्तप्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- नवतत्व का स्वरूप ओर लोक भावना।
१५. धर्म प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- मोक्ष के उपाय, कषायों का स्वरूप।
१६. शान्ति प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- इन्द्रियजय के विषय।
१७. कूँथु भगवान की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- मनः शुद्धि।
१८. अर प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- राग, द्वेष, मोहजय।
१९. मल्लीप्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- सामायिक साम्यता।
२०. मुनिसुव्रतप्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- यति धर्म।
२१. नमि प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- श्रावक के करणीय।
२२. नेमि प्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- चारमहाविग़य, रात्रि भोजन तथा अभक्ष्य त्याग।
२३. पार्श्वप्रभु की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- चारव्रत, साठ अतिचार तथा पंद्रह कर्मों का वर्णन।
२४. भगवान महावीर की प्रथम देशना का विषय क्या था?
उत्तर- त्रिपदी अर्थात- उत्पाद,व्यय ओर धोव्य।
यतिधर्म, गृहस्थ धर्म ओर गणधर वाद।

BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

જૈન ધર્મના ચોવીસ તીર્થંકરોંની મૂર્તિયોં પર મળી આવતાં ચિહ્ન, ચૈત્યવૃક્ષ, યક્ષ અને યક્ષિણીની ક્રમવાર સૂચી.

(1)ઋષભનાથ
ચિહ્ન- બૈલ, ચૈત્યવૃક્ષ- ન્યગ્રોધ, યક્ષ- ગોવદનલ, યક્ષિણી- ચક્રેશ્વરી.
(2)અજિતનાથ
ચિહ્ન- ગજ, ચૈત્યવૃક્ષ- સપ્તપર્ણ, યક્ષ- મહાયક્ષ, યક્ષિણી- રોહિણી.
(3)સંભવનાથ
ચિહ્ન- અશ્વ, ચૈત્યવૃક્ષ- શાલ, યક્ષ- ત્રિમુખ, યક્ષિણી- પ્રજ્ઞપ્તિ.
(4)અભિનંદનનાથ
ચિહ્ન- વાંદરો, ચૈત્યવૃક્ષ- સરળ, યક્ષ- યક્ષેશ્વર, યક્ષિણી- વ્રજશ્રૃંખલા.
(5)સુમતિનાથ
ચિહ્ન- ચકવા, ચૈત્યવૃક્ષ- પ્રિયંગુ, યક્ષ- તુમ્બુરવ, યક્ષિણી- વજ્રાંકુશા.
(6)પદ્યપ્રભુ
ચિહ્ન- કમળ, ચૈત્યવૃક્ષ- પ્રિયંગુ, યક્ષ- માતંગ, યક્ષિણી- અપ્રતિ ચક્રેશ્વરી.
(7)સુપાર્શ્વનાથ
ચિહ્ન- નંદ્યાવર્ત, ચૈત્યવૃક્ષ- શિરીષ, યક્ષ- વિજય, યક્ષિણી- પુરુષદત્તા.
(8)ચંદ્રપ્રભુ
ચિહ્ન- અર્દ્ધચંદ્ર, ચૈત્યવૃક્ષ- નાગવૃક્ષ, યક્ષ- અજિત, યક્ષિણી- મનોવેગા.
(9)પુષ્પદંત
ચિહ્ન- મકર, ચૈત્યવૃક્ષ- અક્ષ (બહેડ઼ા), યક્ષ- બ્રહ્મા, યક્ષિણી- કાલી.
(10)શીતલનાથ
ચિહ્ન- સ્વસ્તિક, ચૈત્યવૃક્ષ- ધૂલિ (માલિવૃક્ષ), યક્ષ- બ્રહ્મેશ્વર, યક્ષિણી- જ્વાલામાલિની.
(11)શ્રેયાંસનાથ
ચિહ્ન- ગેંડો, ચૈત્યવૃક્ષ- પલાશ, યક્ષ- કુમાર, યક્ષિણી- મહાકાલી.
(12)વાસુપૂજ્ય
ચિહ્ન- પાડો, ચૈત્યવૃક્ષ- તેંદૂ, યક્ષ- ષણમુખ, યક્ષિણી- ગૌરી.
(13)વિમલનાથ
ચિહ્ન- શૂકર, ચૈત્યવૃક્ષ- પાટલ, યક્ષ- પાતાળ, યક્ષિણી- ગાંધારી.
(14)અનંતનાથ
ચિહ્ન- સેહી, ચૈત્યવૃક્ષ- પીપળો, યક્ષ- કિન્નર, યક્ષિણી- વૈરોટી.
(15)ધર્મનાથ
ચિહ્ન- વજ્ર, ચૈત્યવૃક્ષ- દધિપર્ણ, યક્ષ- કિંપુરુષ, યક્ષિણી- સોલસા.
(16)શાંતિનાથ
ચિહ્ન- હરણ, નંદી, યક્ષ- ગરુઢ઼, યક્ષિણી- અનંતમતી.
(17)કુંથુનાથ
ચિહ્ન- છાગ, ચૈત્યવૃક્ષ- તિલક, યક્ષ- ગંધર્વ, યક્ષિણી- માનસી.
(18)અરહનાથ
ચિહ્ન- તગરકુસુમ (મત્સ્ય), ચૈત્યવૃક્ષ- આમ્ર, યક્ષ- કુબેર, યક્ષિણી- મહામાનસી.
(19)મલ્લિનાથ
ચિહ્ન- કળશ, ચૈત્યવૃક્ષ- કંકેલી (અશોક), યક્ષ- વરુણ, યક્ષિણી- જયા.
(20)મુનિંસુવ્રતનાથ
ચિહ્ન- કૂર્મ, ચૈત્યવૃક્ષ- ચંપક, યક્ષ- ભૃકુટિ, યક્ષિણી- વિજયા.
(21)નમિનાથ
ચિહ્ન- ઉત્પલ, ચૈત્યવૃક્ષ- બકુલ, યક્ષ- ગોમેધ, યક્ષિણી- અપરાજિતા.
(22)નેમિનાથ
ચિહ્ન- શંખ, ચૈત્યવૃક્ષ- મેષશ્રૃંગ, યક્ષ- પાર્શ્વ, યક્ષિણી- બહુરૂપિણી.
(23)પાર્શ્વનાથ
ચિહ્ન- સર્પ, ચૈત્યવૃક્ષ- ધવ, યક્ષ- માતંગ, યક્ષિણી- કુષ્માડી.
(24)મહાવીર
ચિહ્ન- સિંહ, ચૈત્યવૃક્ષ- શાલ, યક્ષ- ગુહ્મક, યક્ષિણી- પદ્મા સિદ્ધાયિની.
BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

जैन तीर्थंकरों का परिचय :

जैन धर्म के 24 तीर्थंकर है। इसमें से प्रथम तथा अंतिम चार तीर्थंकरों के बारे में बहुत कुछ पढ़ने को मिलता है किंतु उक्त के बीच के तीर्थंकरों के बारे में कम
ही जानकारी मिलती हैं। निश्चित ही जैन
शास्त्रों में इनके बारे में बहुत कुछ लिखा होगा, लेकिन आम जनता उनके बारे में कम ही जानती है।
यहाँ प्रस्तुत है 24 तीर्थंकरों का सामान्य परिचय।
(1) आदिनाथ : प्रथम तीर्थंकर आदिनाथ को ऋषभनाथ भी कहा जाता है और हिंदू इन्हें वृषभनाथ कहते हैं। आपके पिता का नाम राजा नाभिराज था और माता का नाम मरुदेवी था। आपका जन्म चैत्र कृष्ण पक्ष की अष्टमी-नवमी को अयोध्या में हुआ। चैत्र
माह के कृष्ण पक्ष की अष्टमी को आपने
दीक्षा ग्रहण की तथा फाल्गुन कृष्ण पक्ष
की अष्टमी के दिन आपको कैवल्य
की प्राप्ती हुई। कैलाश पर्वत क्षेत्र के अष्टपद में आपको माघ कृष्ण-14 को निर्वाण प्राप्त हुआ।
जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न- बैल, चैत्यवृक्ष- न्यग्रोध, यक्ष- गोवदनल,यक्षिणी-
चक्रेश्वरी हैं।
(2) अजीतनाथजी : द्वितीय तीर्थंकर
अजीतनाथजी की माता का नाम
विजया और पिता का नाम जितशत्रु था।आपका जन्म माघ शुक्ल पक्ष
की दशमी को अयोध्या में हुआ था। माघ शुक्ल पक्ष की नवमी को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा पौष शुक्ल पक्ष
की एकादशी को आपको कैवल्य ज्ञान
की प्राप्ति हुई। चैत्र शुक्ल की पंचमी को आपको सम्मेद शिखर पर निर्वाण
प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार
उनका प्रतीक चिह्न- गज, चैत्यवृक्ष- सप्तपर्ण,यक्ष- महायक्ष, यक्षिणी- रोहिणी है।
(3) सम्भवनाथजी : तृतीय तीर्थंकर
सम्भवनाथजी की माता का नाम सुसेना और पिता का नाम जितारी है।
सम्भवनाथजी का जन्म मार्गशीर्ष
की चतुर्दशी को श्रावस्ती में हुआ था।
मार्गशीर्ष के शुक्ल पक्ष की पूर्णिमा के दिन आपने दीक्षा ग्रहण की तथा कठोर तपस्या के बाद कार्तिक कृष्ण की पंचमी को आपको कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई। चैत्र शुक्ल पक्ष की पंचमी को सम्मेद शिखर पर आपको निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न- अश्व, चैत्यवृक्ष- शाल,
यक्ष- त्रिमुख, यक्षिणी- प्रज्ञप्ति।
(4) अभिनंदनजी : चतुर्थ तीर्थंकर
अभिनंदनजी की माता का नाम
सिद्धार्था देवी और पिता का नाम सन्वर
(सम्वर या संवरा राज) है। आपका जन्म माघ शुक्ल की बारस को अयोध्या में हुआ। माघ शुक्ल
की बारस को ही आपने दीक्षा ग्रहण
की तथा कठोर तप के बाद पौष शुक्ल पक्ष की चतुर्दशी को आपको कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई। बैशाख शुक्ल
की छटमी या सप्तमी के दिन सम्मेद शिखर पर आपको निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न-बंदर, चैत्यवृक्ष- सरल, यक्ष- यक्षेश्वर, यक्षिणी-व्रजश्रृंखला है।
(5) सुमतिनाथजी : पाँचवें तीर्थंकर
सुमतिनाथजी के पिता का नाम मेघरथ
या मेघप्रभ तथा माता का नाम सुमंगला था।बैशाख शुक्ल
की अष्टमी को साकेतपुरी (अयोध्या) में
आपका जन्म हुआ। कुछ विद्वानों अनुसार आपका जन्म चैत्र शुक्ल की एकादशी को हुआ था। बैशाख शुक्ल की नवमी के दिन आपने दीक्षा ग्रहण की तथा चैत्र शुक्ल पक्ष की एकादशी को आपको कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई। चैत्र शुक्ल की एकादशी को सम्मेद शिखर पर आपको निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन
धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न- चकवा, चैत्यवृक्ष- प्रियंगु, यक्ष- तुम्बुरव,यक्षिणी- वज्रांकुशा है।
(6) पद्ममप्रभुजी : छठवें तीर्थंकर पद्मप्रभुजी के पिता का नाम धरण राज और माता का नाम सुसीमा देवी था। कार्तिक कृष्ण पक्ष की द्वादशी को आपका जन्म वत्स कौशाम्बी में हुआ। कार्तिक कृष्ण पक्ष की त्रयोदशी को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा चैत्र शुक्ल पक्ष की पूर्णिमा के दिन आपको कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई। फाल्गुन कृष्ण पक्ष की चतुर्दशी को आपको सम्मेद शिखर
पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न-कमल, चैत्यवृक्ष- प्रियंगु, यक्ष-मातंग, यक्षिणी-अप्रति चक्रेश्वरी है।
(7) सुपार्श्वनाथ : सातवें तीर्थंकर सुपार्श्वनाथ के पिता का नाम प्रतिस्थसेन तथा माता का नाम पृथ्वी देवी था।आपका जन्म वाराणसी में ज्येष्ठ शुक्ल पक्ष की बारस को हुआ था। ज्येष्ठ शुक्ल पक्ष अंकी त्रयोदशी को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा फाल्गुन कृष्ण पक्ष की सप्तमि आपको कैवल्य ज्ञान प्राप्त हुआ।फाल्गुन कृष्ण पक्ष की सप्तमी के दिन आपको सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-स्वस्तिक,चैत्यवृक्ष- शिरीष, यक्ष- विजय, यक्षिणी- पुरुषदत्ता है।
(8) चंद्रप्रभु : आठवें तीर्थंकर चंद्रप्रभु के
पिता का नाम राजा महासेन
तथा माता का नाम सुलक्षणा था।
आपका जन्म पौष कृष्ण पक्ष की बारस के दिन चंद्रपुरी में हुआ। पौष कृष्ण पक्ष
की त्रयोदशी को आपने दीक्षा ग्रहण
की तथा फाल्गुन कृष्ण पक्ष सात
को आपको कैवल्य ज्ञान की प्राप्ती हुई।
भाद्रपद के कृष्ण पक्ष की सप्तमी को आपको सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-अर्द्धचंद्र, चैत्यवृक्ष- नागवृक्ष, यक्ष- अजित,यक्षिणी- मनोवेगा है।
(9) सुविधिनाथ : नवें तीर्थंकर पुष्पदंत
को सुविधिनाथ भी कहा जाता है। आपके पिता का नाम राजा सुग्रीव राज
तथा माता का नाम रमा रानी था,
जो इक्ष्वाकू वंश से थी। मार्गशीर्ष के कृष्ण पक्ष की पंचमी को काकांदी में आपका जन्म हुआ।मार्गशीर्ष के कष्णपक्ष की छट (6) को आपने
दीक्षा ग्रहण की तथा कार्तिक कृष्ण पक्ष
की तृतीय (3) को आपको सम्मेद शिखर में कैवल्य की प्राप्ती हुई। भाद्र के शुक्ल पक्ष की नवमी को आपको सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न- मकर, चैत्यवृक्ष- अक्ष (बहेड़ा), यक्ष- ब्रह्मा, यक्षिणी- काली है।
(10) शीतलनाथ : दसवें तीर्थंकर शीतलनाथ के पिता का नाम दृढ़रथ (Dridharatha) और माता का नाम सुनंदा था। आपका जन्म माघ
कृष्ण पक्ष की द्वादशी (12) को बद्धिलपुर(Baddh
ilpur) में हुआ। मघा कृष्ण पक्ष की द्वादशी को आपने दीक्षा ग्रहणकी तथा पौष कृष्ण पक्ष की चतुर्दशी (14)को आपको कैवल्य ज्ञान की प्राप्ती हुई।बैशाख के कृष्ण पक्ष की दूज को आपको सम्मेद
शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन
धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-कल्पतरु, चैत्यवृक्ष- धूलि (मालिवृक्ष), यक्ष-ब्रह्मेश्व
र, यक्षिणी- ज्वालामालिनी है।
(11) श्रेयांसनाथजी : ग्यारहवें तीर्थंकर
श्रेयांसनाथजी की माता का नाम
विष्णुश्री या वेणुश्री था और पिता का नाम विष्णुराज। सिंहपुरी नामक स्थान पर फागुन कृष्ण पक्ष की ग्यारस को आपका जन्म हुआ।श्रावण शुक्ल पक्ष की पूर्णिमा को सम्मेद शिखर
(शिखरजी) पर आपको निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न-गेंडा, चैत्यवृक्ष- पलाश, यक्ष- कुमार, यक्षिणी-महाकालीहै।
(12) वसुपूज्य : बारहवें तीर्थंकर वासुपूज्य प्रभु के पिता का नाम वसुपूज्य (Vasupujya) और
माता का नाम विजया था। आपका जन्म फाल्गुन कृष्ण पक्ष की चतुर्दशी
को चंपापुरी में हुआ था। फाल्गुन कृष्ण पक्ष की अमावस्या को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा मघा की दूज (2) को कैवल्य ज्ञान की प्राप्ती हुई। आषाड़ के शुक्ल पक्ष की चतुर्दशी को चंपा में आपको निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न- भैंसा, चैत्यवृक्ष- तेंदू, यक्ष-
षणमुख, यक्षिणी- गौरी है।
(13) विमलनाथ : तेरहवें तीर्थंकर विमलनाथ के पिता का नाम कृतर्वेम (Kritaverma)तथामाता का नाम श्याम देवी (सुरम्य) था।आपका जन्म मघा शुक्ल तीज को कपिलपुर में हुआ
था। मघा शुक्ल पक्ष की तीज को ही आपने दीक्षा ग्रहण की तथा पौष शुक्ल पक्ष की षष्ठी के दिन कैवल्य की प्राप्ति हुई।आषाढ़ शुक्ल की सप्तमी के दिन श्री सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-शूकर, चैत्यवृक्ष- पाटल, यक्ष- पाताल,यक्षिणी- गांधारी।
(14) अनंतनाथजी : चौदहवें तीर्थंकर
अनंतनाथजी की माता का नाम
सर्वयशा तथा पिता का नाम सिहसेन था।आपका जन्म अयोध्या में वैशाख कृष्ण पक्ष की त्रयोदशी (13) के दिन हुआ। वैशाख कृष्ण पक्ष चतुर्दशी (14) को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा कठोर तप के बाद वैशाख कृष्ण की त्रयोदशी के दिन ही कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई। चैत्र शुक्ल की पंचमी के दिन
आपको सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न-सेही, चैत्यवृक्ष- पीपल, यक्ष- किन्नर, यक्षिणी-वैरोटी है।
(15) धर्मनाथ : पंद्रहवें तीर्थंकर श्री धर्मनाथ के पिता का नाम भानु और माता का नाम सुव्रत था। आपका जन्म मघा शुक्ल की तृतीया (3)को रत्नापुर में हुआ था। मघा शुक्ल की त्रयोदशी को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा पौष की पूर्णिमा के दिन आपको कैवल्य की प्राप्ति हुई। ज्येष्ठ कृष्ण पक्ष
की पंचमी को सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न- वज्र, चैत्यवृक्ष- दधिपर्ण, यक्ष- किंपुरुष,यक्षिणी- सोलसा।
(16) शांतिनाथ : जैन धर्म के सोलहवें तीर्थंकर शांतिनाथ का जन्म ज्येष्ठ मास के कृष्ण पक्ष की त्रयोदशी को हस्तिनापुर में इक्ष्वाकू कुल में
हुआ। शांतिनाथ के पिता हस्तिनापुर के
राजा विश्वसेन थे और माता का नाम
आर्या (अचीरा) था। आपने ज्येष्ठ माह के कृष्ण पक्ष की चतुर्दशी को दीक्षा ग्रहण की तथा पौष शुक्ल पक्ष की नवमी के दिन आपको कैवल्य की प्राप्ति हुई। ज्येष्ठ मास के कृष्ण पक्ष की त्रयोदशी को सम्मेद शिखर पर
निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-
हिरण, चैत्यवृक्ष-नंदी, यक्ष- गरुढ़, यक्षिणी-अनंतमतीहैं।
(17) कुंथुनाथजी : सत्रहवें तीर्थंकर
कुंथुनाथजी की माता का नाम
श्रीकांता देवी (श्रीदेवी) और
पिता का नाम राजा सूर्यसेन था। आपका जन्म वैशाख कृष्ण पक्ष की चतुर्दशी को हस्तिनापुर में
हुआ था। वैशाख कृष्ण पक्ष की पंचमी के दिन दीक्षा ग्रहण की तथा चैत्र शुक्ल पक्ष की पंचमी को कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई।वैशाख शुक्ल पक्ष की एकम के दिन सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-छाग, चैत्यवृक्ष- तिलक, यक्ष- गंधर्व, यक्षिणी-मानसी है।
(18) अरहनाथजी : अठारहवें तीर्थंकर
अरहनाथजी या अर प्रभु के पिता का नाम सुदर्शन और माता का नाम मित्रसेन देवी था।
आपका जन्म मार्गशीर्ष के शुक्ल पक्ष
की दशमी के दिन ‍हस्तिनापुर में हुआ।मार्गशीर्ष के शुक्ल पक्ष की ग्यारस को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा कार्तिक कृष्ण पक्ष की बारस को कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई।मार्गशीर्ष की दशमी के दिन सम्मेद शिखर पर निर्वाण की प्राप्ति हुई। जैन धर्मावलंबियों अनुसार उनका प्रतीक चिह्न-तगरकुसुम (मत्स्य), चैत्यवृक्ष- आम्र, यक्ष- कुबेर,
यक्षिणी- महामानसी है।
(19) मल्लिनाथ : उन्नीसवें तीर्थंकर मल्लिनाथ के पिता का नाम कुंभराज और माता का नाम प्रभावती (रक्षिता) था। मार्गशीर्ष के शुक्ल पक्ष की ग्यारस को आपका जन्म मिथिला में हुआ था। मार्गशीर्ष के शुक्ल पक्ष की एकादशी को दीक्षा ग्रहण की तथा इसी माह की तिथि को कैवल्य की प्राप्ति भी हुई। फाल्गुन कृष्ण पक्ष की बारस को सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक
चिह्न- कलश, चैत्यवृक्ष- कंकेली (अशोक), यक्ष-वरुण, यक्षिणी- जया है।
(20) मुनिसुव्रतनाथ : बीसवें तीर्थंकर
मुनिसुव्रतनाथ के पिता का नाम सुमित्र
तथा माता का नाम प्रभावती था।
आपका जन्म ज्येष्ठ कृष्ण पक्ष की आठम को राजगढ़ में हुआ था। फाल्गुन कृष्ण पक्ष की बारस को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा फाल्गुन कृष्ण पक्ष की बारस को ही कैवल्य ज्ञान की प्राप्ति हुई। ज्येष्ठ कृष्ण पक्ष की नवमी को सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-कूर्म, चैत्यवृक्ष- चंपक, यक्ष- भृकुटि, यक्षिणी-विजया।
(21) नमिनाथ : इक्कीसवें तीर्थंकर के
पिता का नाम विजय और माता का नाम सुभद्रा (सुभ्रदा-वप्र)था। आप स्वयं मिथिला के राजा थे। आपका जन्म इक्ष्वाकू कुल में श्रावण
मास के कृष्ण पक्ष की अष्टमी को मिथिलापुरी में हुआ था।
आषाढ़ मास के शुक्ल की अष्टमी को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा मार्गशीर्ष के शुक्ल पक्ष की एकादशी को कैवल्य की प्राप्ति हुई।वैशाख कृष्ण की दशमी को सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-उत्पल, चैत्यवृक्ष- बकुल, यक्ष- गोमेध, यक्षिणी-अपराजिता।
(22) नेमिनाथ : बावीसवें तीर्थंकर नेमिनाथ के पिता का नाम राजा समुद्रविजय और माता का नाम शिवादेवी था। आपका जन्म श्रावण मास के कृष्ण पक्ष की पंचमी को शौरपुरी (मथुरा) में यादववंश में
हुआ था। शौरपुरी (मथुरा) के
यादववंशी राजा अंधकवृष्णी के ज्येष्ठ पुत्र समुद्रविजय के पुत्र थे नेमिनाथ। अंधकवृष्णी के सबसे छोटे पुत्र वासुदेव से उत्पन्न हुए भगवान श्रीकृष्ण। इस प्रकार नेमिनाथ और श्रीकृष्ण दोनों चचेरे भाई थे। श्रावण मास के कृष्ण पक्ष की षष्ठी को आपने दीक्षा ग्रहण
की तथा आषाढ़ मास के कृष्ण पक्ष
की अमावस्या को गिरनार पर्वत पर कैवल्य की प्राप्ति हुई। आषाढ़ शुक्ल
की अष्टमी को आपको उज्जैन या गिरनार पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन
धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-शंख, चैत्यवृक्ष- मेषश्रृंग, यक्ष- पार्श्व, यक्षिणी-बहुरूपि
णी।
(23) पार्श्वनाथ : तेवीसवें तीर्थंकर पार्श्वनाथ के पिता का नाम राजा अश्वसेन तथा माता का नाम वामा था। आपका जन्म पौष कृष्ण पक्ष
की दशमी को वाराणसी (काशी) में हुआ था।चैत्र कृष्ण पक्ष की चतुर्थी को आपने
दीक्षा ग्रहण की तथा चैत्र कृष्ण पक्ष
की चतुर्थी को ही कैवल्य की प्राप्ति हुई।
श्रावण शुक्ल की अष्टमी को सम्मेद शिखर पर निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन
धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक चिह्न-सर्प, चैत्यवृक्ष- धव, यक्ष- मातंग, यक्षिणी-कुष्माडी।
(24) महावीर : चौबीसवें तीर्थंकर भगवान महावीर स्वामी का जन्म नाम वर्धमान,पिता का नाम सिद्धार्थ
तथा माता का नाम त्रिशला(प्रियंकारिनी) था। आपका जन्म
चैत्र शुक्ल की त्रयोदशी के दिन कुंडलपुर में हुआ था। मार्गशीर्ष कृष्ण पक्ष की दशमी को आपने दीक्षा ग्रहण की तथा वैशाख शुक्ल की दशमी के दिन कैवल्य की प्राप्ति हुई। 42
वर्ष तक आपने साधक जीवन बिताया। कार्तिक माह के कृष्ण पक्ष की अमावस्या के दिन आपको पावापुरी पर 72 वर्ष में निर्वाण प्राप्त हुआ। जैन धर्मावलंबियों अनुसार आपका प्रतीक
चिह्न- सिंह, चैत्यवृक्ष- शाल, यक्ष- गुह्मक, यक्षिणी- पद्मा सिद्धायिनी।

BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

महावीर भगवान् - जीवन परिचय

१. चयवन - प्राणत देवलोक
२. गर्भ प्रवेश तिथि - आषाढ़ शुक्ला ६
३. गर्भ साहरण तिथि - आश्विन कृष्णा १३
४. जन्म तिथि - चैत्र शुक्ला १३
५. जन्म स्थान - क्षत्रिय कुण्डपुर
६. नाम - वर्धमान,
महावीर,
देवार्य,
ज्ञातनंदन,
वीर,
सन्मति,
७. वर्ण - स्वर्ण ( तप्त स्वर्ण के समान )
८. चिन्ह - सिंह
९. पिता का नाम - सिद्धार्थ राजा
१०. माता का नाम - त्रिशलादेवी
११. मामा का नाम - गणतंत्र अध्यक्ष चेटक
१२. वंश - इक्षवाकु
१३. गोत्र - काश्यप
१४. पत्नी का नाम - यशोदा
१५. पुत्री का नाम - प्रियदर्शना
१६. भाई का नाम - नन्दीवर्धन
१७. बहन का नाम - सुदर्शना
१८. कुमार काल - ३० वर्ष
१९. शरीर प्रमाण - ७ हाथ प्रमाण
२०. गृहवास में ज्ञान - मति, श्रुत, अवधिज्ञान
२१. दीक्षा तिथि - मार्ग शीर्ष कृष्णा १०
२२. दीक्षा स्थल - क्षत्रिय कुण्डपुर
२३. दीक्षा के समय तप - दो दिन की तपस्या
२४. दीक्षा पर्याय - ४२ वर्ष
२५. दीक्षा वृक्ष - अशोक वृक्ष
२६. दीक्षा परिवार - अकेले दीक्षित
२७. साधना काल - १२ वर्ष, ६ मास, १५ दिन
२८. प्रथम देशना स्थल - ज्रिभंक ग्राम ( देवों के बीच में )
२९. प्रथम देशना तिथि - वैशाख शुक्ला १०
३०. द्वितीय देशना तिथि - वैशाख शुक्ला एकादशमी
३१. द्वितीय देशना स्थल - मध्यम अपापा ( पावापुरी )
३२. अंतिम देशना स्थल - पावापुरी हस्तिपाल राजा की
शाळा
३३. प्रथम पारणा स्थल - कोल्लाग सन्निवेश
३४. प्रथम पारणा दाता - बहुल ब्राह्मण
३५. केवलज्ञान तिथि - वैशाख शुक्ला १०
३६. केवलज्ञान स्थल - ऋजुबालिका नदी के किनारे
३७. केवलज्ञान के समय तप - दो दिन का उपवास
३८. केवल ज्ञान का समय - दिन का अंतिम प्रहर
३९. तीर्थोत्पति - दुसरे समवसरण में तीर्थ व संघ की उत्पत्ति
४०. आयु - ७२ वर्ष
४१. गणधर - इन्द्रभूति आदि ११ गणधर
४२. केवलज्ञानी - ७००
४३. अवधिज्ञानी - १३००
४४. मनःपर्यव ज्ञानी - ५००
४५. साधू संपदा - १४०००
४६. साध्वी संपदा - ३६०००
४७. श्रावक संख्या - १,५९,०००
४८. श्राविका संख्या - ३,१८,०००
४९. चातुर्मास संख्या - ४२
५०. निर्वाण कल्याण तिथि - कार्तिक कृष्णा अमावस्या
५१. निर्वाण भूमि - पावापुरी ( बिहार )
५२. मोक्ष परिवार - एकाकी सिद्ध
५३. अंतर मान - पार्श्वनाथ तीर्थंकर के परिनिर्वाण के बाद
२५० वर्ष का भगवान महावीर के परिनिर्वाण का अंतर
५४. मोक्षासन - पर्यकासन
५५. भव संख्या - ( सम्यक्त्व की प्राप्ति के पाश्चात् ) - २७
( नयसार के भव में सम्यक्त्व की प्राप्ति )
शिक्षा
सत्य
सत्य के बारे में भगवान महावीर स्वामी कहते हैं, हे पुरुष! तू
सत्यको ही सच्चा तत्व समझ। जो बुद्धिमान सत्य की
हीआज्ञा में रहता है, वह मृत्यु को तैरकर पार कर जाता है।
अहिंसा
इस लोक में जितने भी त्रस जीव (एक, दो, तीन, चार और
पाँचइंद्रिय वाले जीव) आदि की हिंसा मत कर, उनको उनके
पथपर जाने से न रोको। उनके प्रति अपने मन में दया का
भावरखो। उनकी रक्षा करो। यही अहिंसा का संदेश भगवान
महावीरअपनेउपदेशों से हमें देते हैं।
अपरिग्रह
परिग्रह पर भगवान महावीर कहते हैं जो आदमी खुद सजीव
यानिर्जीव, चीजों का संग्रह करता है, दूसरों से ऐसा
संग्रहकराता है या दूसरों को ऐसा संग्रह करने की सम्मति देता
है,उसको दुःखों से कभी छुटकारा नहीं मिल सकता। यही संदेश
अपरिग्रह का माध्यम से भगवान महावीर दुनिया को
देनाचाहते हैं।
ब्रह्मचर्य
महावीर स्वामी ब्रह्मचर्य के बारे में अपने बहुत ही अमूल्यउपदेश
देते हैं कि ब्रह्मचर्य उत्तम तपस्या, नियम, ज्ञान, दर्शन,चारित्र,
संयम और विनय की जड़ है। तपस्या में ब्रह्मचर्य श्रेष्ठ तपस्या है।
जो पुरुष स्त्रियों से संबंध नहीं रखते, वे मोक्ष मार्गकी ओर बढ़ते
हैं।
क्षमा
क्षमा के बारे में भगवान महावीर कहते हैं- 'मैं सब जीवों सेक्षमा
चाहता हूँ। जगत के सभी जीवों के प्रति मेरामैत्रीभाव है। मेरा
किसी से वैर नहीं है। मैं सच्चे हृदय से धर्म में स्थिर हुआ हूँ। सब
जीवों से मैं सारे अपराधों की क्षमामाँगता हूँ। सब जीवों ने मेरे
प्रति जो अपराध किए हैं, उन्हें मैं क्षमा करता हूँ।'वे यह भी कहते
हैं 'मैंने अपने मन में जिन-जिन पाप की वृत्तियों का संकल्प
किया हो, वचन से जो-जो पाप वृत्तियाँ प्रकटकी हों और
शरीर से जो-जो पापवृत्तियाँ की हों, मेरी वेसभी
पापवृत्तियाँ विफल हों। मेरे वे सारे पाप मिथ्या हों।'
धर्म
धर्म सबसे उत्तम मंगल है। अहिंसा, संयम और तप ही धर्म है।
महावीरजी कहते हैं जो धर्मात्मा है, जिसके मन में सदा
धर्मरहता है, उसे देवता भी नमस्कार करते हैं।भगवान महावीर ने
अपने प्रवचनोंमेंधर्म,सत्य,अहिंसा,ब्रह्मचर्य और अपरिग्रह, क्षमा
पर सबसे अधिक जोर दिया।त्याग और संयम, प्रेम और करुणा,
शील और सदाचार ही उनकेप्रवचनों का सार था। भगवान
महावीर ने चतुर्विध संघ कीस्थापना की। देश के भिन्न-भिन्न
भागों में घूमकर भगवानमहावीर ने अपना पवित्र संदेश फैलाया।
भगवान महावीर ने ७२ वर्ष की अवस्था में ईसापूर्व ५२७ में बिहार
के पावापुरी(राजगीर) में कार्तिक कृष्ण अमावस्या को
निर्वाण प्राप्त किया।
मुझे गर्व है कि मैं जैन हुं क्योंकि मेरे परमात्मा सत्य, अहिंसा,
अपरिग्रह, ब्रह्मचर्य, और क्षमा का उपदेश सिर्फ़ देते ही नहीं
बल्कि सर्व समर्थ होते हुए भी इन्हें अपने जीवन में अपनाते भी
महावीर स्वामी जी जैन धर्म के चौंबीसवें तीर्थंकर है।
करीब ढाई हजार साल पुरानी बात है। ईसा से 599 वर्ष पहले
वैशाली गणतंत्र के क्षत्रिय कुण्डलपुर में
पिता सिद्धार्थ और माता त्रिशला के
यहाँ तीसरी संतान के रूप में चैत्र शुक्ल तेरस को वर्द्धमान
का जन्म हुआ। यही वर्द्धमान बाद में स्वामी महावीर बना। महावीर को 'वीर', 'अतिवीर' और 'सन्मति'
भी कहा जाता है।
जैन धर्म के 24वें तीर्थंकर महावीर स्वामी अहिंसा के
मूर्तिमान प्रतीक थे। उनका जीवन त्याग और तपस्या से
ओतप्रोत था। उन्होंने एक लँगोटी तक का परिग्रह
नहीं रखा। हिंसा, पशुबलि, जाति-पाँति के भेदभाव जिस युग में बढ़ गए, उसी युग में ही भगवान महावीर ने
जन्म लिया। उन्होंने दुनिया को सत्य, अहिंसा का पाठ
पढ़ाया। पूरी दुनिया को उपदेश दिए।
उन्होंने दुनिया को पंचशील के सिद्धांत बताए। इसके
अनुसार- सत्य, अपरिग्रह, अस्तेय, अहिंसा और क्षमा।
उन्होंने अपने कुछ खास उपदेशों के माध्यम से कोशिशदुनिया को सही राह दिखाने की ‍ की। अपने अनेक प्रवचनों से दुनिया का सही मार्गदर्शन किया।
]जन्म करीब ढाई हजार साल पुरानी बात है। ईसा से 540 वर्ष पहले
वैशाली गणतंत्र के क्षत्रिय कुण्डलपुर में
पिता सिद्धार्थ और माता त्रिशला के
यहाँ तीसरी संतान के रूप में चैत्र शुक्ल तेरस को वर्द्धमान
का जन्म हुआ। यही वर्द्धमान बाद में स्वामी महावीर बना।
]जीवन भगवान महावीर आदेश्वर परमात्मा से प्रारंभ वर्तमान
चौबीसी के अंतिम तीर्थंकर थे। प्रभु महावीर की जीवन
गाथा यही है कि सिद्धार्थ नंदन, त्रिशला लाल के
प्रारंभिक तीस वर्ष राजसी वैभव एवं विलास के दलदल
में 'कमल' के समान रहे।
मध्य के बारह वर्ष घनघोर जंगल में मंगल साधना और आत्म जागृति की आराधना में, बाद के तीस वर्ष न केवल जैन
जगत या मानव समुदाय के लिए अपितु प्राणी मात्र के
कल्याण एवं मुक्ति मार्ग की प्रशस्ति में व्यतीत हुए।
जनकल्याण हेतु उन्होंने चार तीर्थों साधु-साध्वी-श्रावक-
श्राविका की रचना की। इन सर्वोदयी तीर्थों में क्षेत्र,
काल, समय या जाति की सीमाएँ नहीं थीं। भगवान महावीर का आत्म धर्म जगत की प्रत्येक आत्मा के लिए
समान था। दुनिया की सभी आत्मा एक-सी हैं इसलिए
हम दूसरों के प्रति वही विचार एवं व्यवहार रखें जो हमें
स्वयं को पसंद हो। यही महावीर का 'जीयो और जीने दो'
का सिद्धांत है।
भगवान महावीर आदेश्वर परमात्मा से प्रारंभ वर्तमान चौबीसी के अंतिम तीर्थंकर थे। प्रभु महावीर की जीवन
गाथा यही है कि सिद्धार्थ नंदन, त्रिशला लाल के
प्रारंभिक तीस वर्ष राजसी वैभव एवं विलास के दलदल
में 'कमल' के समान रहे।
आज से करीब छब्बीस सौ वर्ष पूर्व भगवान महावीर भारत
की पावन माटी पर प्रकट हुए थे। इतने वर्षों के बाद भी भगवान महावीर का नाम स्मरण उसी श्रद्धा और
भक्ति से लिया जाता है, इसका मूल कारण यह है
कि महावीर ने इस जगत को न केवल मुक्ति का संदेश
दिया, अपितु मुक्ति की सरल और सच्ची राह
भी बताई। भगवान महावीर ने आत्मिक और शाश्वत सुख
की प्राप्ति हेतु पाँच सिद्धांत हमें बताए : सत्य, अहिंसा, अपरिग्रह, अचौर्य और ब्रह्मचर्य।
]वर्तमान में वर्तमान अशांत, आतंकी, भ्रष्ट और हिंसक वातावरण में
महावीर की अहिंसा ही शांति प्रदान कर सकती है।
महावीर की अहिंसा केवल सीधे वध
को ही हिंसा नहीं मानती है, अपितु मन में किसी के
प्रति बुरा विचार भी हिंसा है। जब मानव का मन
ही साफ नहीं होगा तो अहिंसा को स्थानही कहाँ? वर्तमान युग में प्रचलित नारा 'समाजवाद' तब तक
सार्थक नहीं होगा जब तक आर्थिक विषमता रहेगी।
एक ओर अथाह पैसा, दूसरी ओर अभाव। इस
असमानता की खाई को केवल भगवान महावीर
का 'अपरिग्रह' का सिद्धांत ही भर सकता है।
अपरिग्रह का सिद्धांत कम साधनों में अधिक संतुष्टिपर बल देता है। यह आवश्यकता से ज्यादा रखने
की सहमति नहीं देता है। इसलिए सबको मिलेगा और
भरपूर मिलेगा।
जब अचौर्य की भावना का प्रचार-प्रसार और पालन
होगा तो चोरी, लूटमार का भय ही नहीं होगा। सारे जगत में
मानसिक और आर्थिक शांति स्थापित होगी। चरित्र और संस्कार के अभाव में सरल, सादगीपूर्ण एवं
गरिमामय जीवन जीना दूभर होगा। भगवान महावीर ने हमें
अमृत कलश ही नहीं, उसके रसपान का मार्ग भी बताया है।
]शिक्षा सत्य
सत्य के बारे में भगवान महावीर स्वामी कहते हैं, हे पुरुष! तू
सत्य को ही सच्चा तत्व समझ। जो बुद्धिमान सत्य
की ही आज्ञा में रहता है, वह मृत्यु को तैरकर पार कर
जाता है।
अहिंसा इस लोक में जितने भी त्रस जीव (एक, दो, तीन, चार और
पाँच इंद्रिय वाले जीव) आदि की हिंसा मत कर,
उनको उनके पथ पर जाने से न रोको। उनके प्रति अपने
मन में दया का भाव रखो। उनकी रक्षा करो।
यही अहिंसा का संदेश भगवान महावीर अपने उपदेशों से
हमें देते हैं। अपरिग्रह
परिग्रह पर भगवान महावीर कहते हैं जो आदमी खुद
सजीव या निर्जीव चीजों का संग्रह करता है, दूसरों से
ऐसा संग्रह कराता है या दूसरों को ऐसा संग्रह करने
की सम्मति देता है, उसको दुःखों से
कभी छुटकारा नहीं मिल सकता। यही संदेश अपरिग्रह का माध्यम से भगवान महावीर दुनिया को देना चाहते हैं।
ब्रह्मचर्य
महावीर स्वामी ब्रह्मचर्य के बारे में अपने बहुत ही अमूल्य
उपदेश देते हैं कि ब्रह्मचर्य उत्तम तपस्या, नियम,
ज्ञान, दर्शन, चारित्र, संयम और विनय की जड़ है।
तपस्या में ब्रह्मचर्य श्रेष्ठ तपस्या है। जो पुरुष स्त्रियों से संबंध नहीं रखते, वे मोक्ष मार्ग की ओर बढ़ते
हैं।
क्षमा
क्षमा के बारे में भगवान महावीर कहते हैं- 'मैं सब जीवों से
क्षमा चाहता हूँ। जगत के सभी जीवों के
प्रति मेरा मैत्रीभाव है। मेरा किसी से वैर नहीं है। मैं सच्चे हृदय से धर्म में स्थिर हुआ हूँ। सब जीवों से मैं सारे
अपराधों की क्षमा माँगता हूँ। सब जीवों ने मेरे
प्रति जो अपराध किए हैं, उन्हें मैं क्षमा करता हूँ।'
वे यह भी कहते हैं 'मैंने अपने मन में जिन-जिन पाप
की वृत्तियों का संकल्प किया हो, वचन से जो-जो पाप
वृत्तियाँ प्रकट की हों और शरीर से जो- जो पापवृत्तियाँ की हों, मेरी वे
सभी पापवृत्तियाँ विफल हों। मेरे वे सारे पाप
मिथ्या हों।'
धर्म
धर्म सबसे उत्तम मंगल है। अहिंसा, संयम और तप
ही धर्म है। महावीरजी कहते हैं जो धर्मात्मा है, जिसके मन में सदा धर्म रहता है, उसे देवता भी नमस्कार करते हैं।
भगवान महावीर ने अपने प्रवचनों में धर्म, सत्य, अहिंसा,
ब्रह्मचर्य और अपरिग्रह, क्षमा पर सबसे अधिक जोर
दिया। त्याग और संयम, प्रेम और करुणा, शील और
सदाचार ही उनके प्रवचनों का सार था। भगवान महावीर ने
चतुर्विध संघ की स्थापना की। देश के भिन्न-भिन्न भागों में घूमकर भगवान महावीर ने अपना पवित्र संदेश
फैलाया। भगवान महावीर ने 72 वर्ष की अवस्था में ईसापूर्व
527 में पावापुरी में कार्तिक कृष्ण
अमावस्या को निर्वाण प्राप्त किया।
जन्म चैत्र शुक्ल त्रयोदशी
जन्म स्थान: कुंडलपुर माता:त्रिशला
पिता:सिद्धार्थजी
निर्वाण कार्तिक अमावस्या
निर्वाण स्थान :पावापुरी
निशान :सिंह
Lord Mahavira
Lord Mahavira is the twenty-fourth Tirthankar. He was born in 599 B.C. at Kshatriyakund which was a part of the well known Vaishäli republic. His father's name was King Siddhärtha and his mother's name was Queen Trishalä. They were very religious people and were followers of Lord Pärshvanäth. Queen Trishalä had fourteen dreams (some believe sixteen dreams) when she conceived Lord Mahavira. While she was pregnant, the prosperity of King Siddhärtha grew. The parents attributed their success to the baby. So when the baby was born, he was named Vardhaman, which means continuously increasing.
He was very bold and while playing he once saved his friends from a snake. Another time, a heavenly angel joined them in the disguise of a young boy. According to the rules of the game, Vardhaman had a chance to ride on the boys back. While he was riding, the boy turned into a monster in order to scare him. Vardhaman however overcame the monster. The heavenly angel then appeared in his true form. He praised Vardhaman for his boldness and called him "Mahavira" meaning very brave.
Though Mahavira was born with worldly comforts and luxuries, they never attracted him. He lived a simple life. So when his parents died, he decided to be a monk. He asked for permission from his brother. His brother was still mourning the loss of their parents. He therefore requested Mahavira to wait for a couple of years before leaving. Mahavira waited for two years, during which he led a totally detached life. After realizing this, his brother gave him permission to become a monk. Mahavira was thirty years old when he gave up his worldly life and all worldly activities. He spent most of his time in austerity and in meditation. He suffered a great deal of physical pain and torture from various sources. Among them, the most severe was the biting by the highly poisonous snake Chandakaushik. Lord Mahavira remained calm and peaceful in the midst of all these torturous events. He never lost his serenity and never developed hatred for anyone. He magnanimously forgave all of them. He led such a highly austere life for twelve and a half years. At the age of forty-two he attained omniscience, Kevaljnan. He became Jina, the twenty-forth Tirthankar of the present era. As omniscient he knew everything of the past present and future.
As the last Tirthankar, he revived the religious order (Tirth) consisting of monks, nuns, Shravaks and Shravikas. This order is known as the Jain Sangh. His first disciple, called Ganadhar, was Gautamswami. He was a well known Brahmin scholar of the time. Lord Mahavira had eleven Ganadhars. Those Ganadhars compiled twelve scriptures based on what Lord Mahavira taught. These scriptures are called Ägamas which were passed verbally from preceptor to pupil for a long time. They were put into writing about 890 years after the death of Mahavira.
During the time of Lord Pärshvanäth there were four great vows followed by monks and nuns. Realizing the status of mind of current and future sadhus and sadhvis, Lord Mahavira added one more vow to them. The five vows are:
1) Non-violence (Ahimsa)
2) Truth (Satya)
3) Non-stealing (Asteya)
4) Chastity (Brahmacharya, added by Mahavira)
5) Non-possession (Aparigraha).
During his times violent sacrificial rituals were conducted by people in the name of religion. The teachings of Lord Mahavir opened their eyes, and they also adopted the principle of non-violence. His sermons encouraged people to build a happy and harmonious society.
After offering guidance to the public for thirty years, Lord Mahavira attained Nirvän in 527 B.C., at the age of seventy-two. Nirväna means that he attained liberation and became a Siddha who no longer has to undergo the cycle of birth and death.
ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામી
|| ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામી ||
જૈન ધર્મમાં ચૌવીશ તીર્થંકર, અને ચૌવીશમાં તીર્થંકર ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામી. તીર્થંકરનો આત્મા જયારે પણ માતાના ગર્ભમાં આવે ત્યારે તેમની માતાને ચૌદ સ્વપ્નો આવે. આ ચૌદ સ્વપ્નો ચક્રવર્તીની માતા ને પણ આવતા હોય છે, પણ તે સ્પષ્ટ દેખાતા નથી હોતા.
►માતા ત્રિશલાદેવીને આવેલ ચૌદ સ્વપ્નો :-
1).હાથી 2).સિંહ 3).વૃષભ (બળદ) 4).લક્ષ્મી દેવી
5).પુષ્પની માળા 6).ચંદ્ર 7).સુર્ય 8).ધ્વજ
9).પૂર્ણ કળશ 10).પદ્મ સરોવર 11).ક્ષીર સમુદ્ર 12).દેવવિમાન
13).રત્નનો ઢગલો 14).ધુમાડા વિનાનો અગ્નિ
► ભગવાન ના પાંચ કલ્યાણકો અને સ્થળ :-
ચ્યવન કલ્યાણક અષાઢ સુદ છઠ બ્રાહ્મણ કુંડ ગ્રામ નગર
જન્મ કલ્યાણક ચૈત્ર સુદ તેરસ ક્ષત્રીય કુંડ ગ્રામ નગર
દીક્ષા કલ્યાણક કારતક વદ દસમ ક્ષત્રીય કુંડ ગ્રામ નગર
કેવળ જ્ઞાન કલ્યાણક વૈશાખ સુદ દસમ ઋજુવાલિકા નદીના કિનારે, શાલવૃક્ષ નીચે,ગો.દોહિકા આસને
► ભગવાન ના સંસારી સગા વ્હાલા :-
માતા – ત્રિશલા દેવી પિતા – સિદ્ધાર્થ રાજા માતા – દેવાનંદા પિતા – ઋષભદત્ત
મોટો ભાઈ – નંદીવર્ધન ભાભી – જયેષ્ઠા બહેન – સુદર્શના પત્ની – યશોદા
પુત્રી – પ્રિયદર્શના કાકા – સુપાર્શ્વ જમાઈ – જમાલી પૌત્રી – શેષવતી
નાના – કેક નાની – યશોમતી મામા – ચેતક રાજા મામી – પૃથારાણી
સસરા – સમરવીર સાસુ – યશોધરા
► સમ્યક્ત્વ પામ્યા બાદ ભગવાનના મુખ્ય ભવો – 27
1). – ગ્રામ મુખી નયસાર – નયસારના ભવમાં પ્રભુ મહાવીરના જીવે ભયંકર અટવી (જંગલ)માં માર્ગ ભૂલેલા-ભૂખ્યા-તરસ્યા -થાકેલા એવા સાધુ ભગવંતોને ભાવોલ્લાસપૂર્વક નિર્દોષ ગોચરી પાણી વપરાવી અને ત્યારબાદ તે સાધુ ભગવંતોને પોતે જાતે જ સાચો રસ્તો બતાવવા સાથે ગયો. આમ સાધુ ભગવંતોની ભક્તિ કરવા દ્વારા નયસારને સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થઇ.
2). – સૌધર્મ દેવલોક(1લો દેવલોક )માં દેવ
3). – મરીચી રાજકુમાર – પ્રથમ તીર્થંકર આદિનાથ ભગવાનના પૌત્ર ચક્રવર્તી ભરત મહારાજાના પુત્ર,ભગવાન ઋષભદેવના શિષ્ય, પરીષહો સહન ના થવાથી વેશમાં ફેરફાર કરી ત્રિદંડીનો વેશ – ભગવા કપડા – છત્ર – પગમાં પાવડી વિગરે ધારણ કર્યા, દીક્ષા જીવનના અગ્યાર અંગોનો અભ્યાસ કર્યો.
4). બ્રહ્મલોક નામના પાંચમા દેવલોકમાં દેવ
5). કૌશિક નામે બ્રાહ્મણ
6). પુષ્પ્મિત્ર બ્રાહ્મણ
7). સૌધર્મ દેવલોક(પહેલો દેવલોક )માં દેવ
8). અગ્નિદ્યોત બ્રાહ્મણ
9). ઇશાન દેવલોક(બીજો દેવલોક )માં દેવ
10). અગ્નિભૂતિ બ્રાહ્મણ
11). સનતકુમાર દેવલોક(ચોથા દેવલોક )માં દેવ
12). ભારદ્વાજ બ્રાહ્મણ
13). મહેંદ્ર દેવલોક(ત્રીજા દેવલોક )માં દેવ
14). સ્થાવર બ્રાહ્મણ
15). બ્રહ્મલોક નામના પાંચમા દેવલોકમાં દેવ
16). વિશ્વાભૂતી રાજકુમાર અને સંયમની આરાધના
17). મહાશુક્રનામના સાતમા દેવલોકમાં દેવ
18). ત્રિપુષ્ટ વાસુદેવ
19). સાતમી નારક
20). સિંહ
21). ચોથી નારક
22). મનુષ્યભવ અને સંયમ ગ્રહણ
23). મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં પ્રીયામિત્ર નામના ચક્રવર્તી અને ચરિત્ર ગ્રહણ
24). મહાશુક્રનામના સાતમા દેવલોકમાં દેવ
25). નંદન રાજકુમાર – દીક્ષા લીધા પછી આજીવન માસક્ષમણને પારણે માસક્ષમણ 1 લાખ વર્ષ સુધી કર્યો.11,80,645 માસક્ષમણ થયા. 20 સ્થાનક તાપ કરી સવિજીવ કરૂં શાસન રસીની ઉત્કૃષ્ટાતી ઉત્કૃષ્ટપણે ભાવનાભાવીને આજ ભાવમાં તીર્થંકરનામ કર્મ બાંધ્યું.
26). પ્રાણાત નામના દસમા દેવલોક માં દેવ.
27). શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર –
ગ્રહસ્થ અવસ્થા કાળ – 29 વર્ષ 7 મહિના 12 દિવસ
દીક્ષા બાદ સાધના કાળ – 12 વર્ષ 5 મહિના 15 દિવસ
કેવળજ્ઞાન અવસ્થાનો કાળ – 29 વર્ષ 2 મહિના 28 દિવસ 12 કલાક
સંપૂર્ણ આયુષ્ય – 71 વર્ષ 3 મહિના 25 દિવસ 12 કલાક
ભગવાનનું માતા પિતાએ પાડેલું નામ – વર્ધમાન
ભગવાનનું દેવોએ પાડેલું નામ – મહાવીર
► 27 ભવોમાં વિશિષ્ઠ પદવીઓ –
• આજ ભારત ક્ષેત્રમાં પહેલા વાસુદેવ ત્રિપુષ્ટ નામે થયા.
• મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં પ્રીયામિત્ર નામે ચકારવર્તી થયા.
• 24માં તીર્થંકર મહાવીર થયા.
► ભગવાનના કેવલજ્ઞાન થયા બાદ તેજ દિવસે પહેલી વાર દેશના આપી, જેમાં કોઈ પણ જીવને દીક્ષા લેવાનો પરિણામ ના થવાથી ભગવાને દેશના પડતી મૂકી આગળ વિહાર કર્યો. બીજે દિવસે દેવોએ બનાવેલ સમવસરણમાં (વૈશાખ સુદ અગિયારસ) ઇન્દ્રભૂતિ બ્રાહ્મણ વિગરે 4411 બ્રાહ્મણોને ભગવાને એક સાથે દીક્ષા આપી અને ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી.
► કેવળજ્ઞાન થયા બાદ ઓછામાં ઓછા એક કરોડ દેવો ભગવાનની સેવામાં હાજર હોય છે, વધુ હોય તો અસંખ્ય દેવતાઓ પણ હોય છે.
► સર્વાર્થ સિદ્ધ મુર્હુર્તમાં ભગવાન નિર્વાણ પામ્યા.
► ભગવાન નિર્વાણ પામ્યા ત્યારે સ્વાતી નક્ષત્રનો ચંદ્ર સાથે યોગ પ્રવર્તતો હતો.
► ભગવાન મહાવીરના સાધના કાળ(લગભગ સાડા બાર વર્ષ) દરમ્યાન કરેલ તપ :- છ માસી તાપ – 1, પાંચ મહિના અને પચ્ચ્ચીસ દિવસ ના ઉપવાસ – 1, ચૌમાસી તપ – 9, ત્રીમાસી તપ – 2, અઢી માસી તપ – 2, બે માસી તપ – 6,દોઢ માસી તપ – 2, માસક્ષમણ – 72, પ્રતિમા અઠ્ઠમ તપ – 12, છઠ્ઠ તપ – 229, ભદ્ર પ્રતિમા – 1, 2 ઉપવાસ મહાભદ્ર પ્રતિમા -1, 4 ઉપવાસ સર્વતોભદ્ર પ્રતિમા – 1, ઉપવાસ – 10, પારણા – 349.
►વીર પ્રભુએ લીધેલા અભિગ્રહ :-
દ્રવ્યથી – સુપડાના ખૂણામાં રહેલ અડધ આપેતો.
ક્ષેત્રથી – એક પગ ઉબરામાં અને એક પગ બહાર રાખીને વહોરાવેતો.
કાલથી – ભિક્ષાચારો ભિક્ષા લઈને ગયાં પછીના સમયે મળેતો વહોરવું.
ભાવથી – રાજકુમારી હોય, દાસીપણા ને પામી હોય,મસ્તક મૂંડાવ્યું હોય,પગમાં બેડી હોય,રોતી હોય, અઠ્ઠમ તપ કાર્યો હોય,અને સતી સ્ત્રી હોય તો વહોરવું.
આ અભિગ્રહ કૌશમ્બી નગરીમાં ૫ મહિના અને ૨૫ દિવસે પૂરો થયો.
►વીર પ્રભુને આવેલા ઉપસર્ગો :-
* જઘન્યમાં ઉત્કૃષ્ટ ઉપસર્ગ – કટપૂત વ્યંતરીનો.
* મધ્યમાં ઉત્કૃષ્ટ ઉપસર્ગ – સંગમદેવ.
* ઉત્કૃષ્ટ માં ઉત્કૃષ્ટ ઉપસર્ગ – ખરક વૈધ કાનમાં થી ખીલા કાઢ્યા તે.
► દીક્ષા જીવન દરમ્યાન (લગભગ 42 વર્ષ) કરેલા ચાતુર્માસ :- અસ્થિક ગામમાં – 1, ચંપા અને પુષ્ટ નગરીમાં – 3, વૈશાલી નગરી અને વાણીજ્ય ગ્રામમાં – 12, રાજગૃહી નગરીના નાલંદા નામના પાડામાં – 14, મીથીલા નગરીમાં – 6, ભદ્રિકામાં – 2, આલંભિકામાં – 1, શ્રાવસ્તી નગરીમાં – 1, અનાર્યભુમીમાં – 1, અપાપાપુરી(પાવાપુરી) – 1(છેલ્લું ચોમાસું ).
► ભગવાનના સમકાલીન જીવો જે ભાવિમાં તીર્થંકર પદવી પામવાના છે :- ભગવાનના કાકા – સુપાર્શ્વ, સત્યકી, ઉદાયિ રાજા,મગધપતિ શ્રેણિક મહારાજા, અબંડ પરિવ્રાજક, સુલસા શ્રાવિકા, રેવતી શ્રાવિકા.
► દૈહિક વર્ણન :-
વર્ણ – તપેલા સુવર્ણ જેવો
લાંછન – સિંહ
સંઘયણ (શરીરનો બાંધો ) – વજ્રઋષભનારાચ સંઘયણ
લોહી – ગાયના દૂધજેવું સફેદ
ઉંચાઈ – સાત હાથ
ભગવાનનું શરીર 1008 ઉત્તમ લક્ષણોથી યુક્ત હતું.
► ભગવાન મહાવીરે દીક્ષા લેતા પહેલાના 1 વર્ષમાં 3,88,80,00,000 સોનૈયાનું દાન આપ્યું હતું.
► ગણધરો :-
નામ ગોત્ર ગામ માતા પિતા આયુષ્ય શિષ્ય
ઇન્દ્રભૂતિ ગૌતમ ગોબરગામ પૃથ્વી વસુભૂતિ ૯૨ વર્ષ ૫૦૦
અગ્નિભૂત ગૌતમ ગોબરગામ પૃથ્વી વસુભૂતિ ૭૪ વર્ષ ૫૦૦
વાયુભૂતિ ગૌતમ ગોબરગામ પૃથ્વી વસુભૂતિ ૭૦ વર્ષ ૫૦૦
વ્યક્તજી ભારધ્વાજ કુલ્લભાગ વારૂણી ધર્મમિત્ર ૮૦ વર્ષ ૫૦૦
સુધર્માજી અગ્નિવેશ્મ કુલ્લભાગ ભદ્દિલા ધમ્મિલ ૧૦૦ વર્ષ ૫૦૦
મંડિતજી વશિષ્ઠ કુલ્લભાગ વિજયદેવી ધનદેવ ૮૩વર્ષ ૩૫૦
મૌર્યપુત્ર કાશ્યપ મૌર્યગામ વિજયદેવી મૌર્ય ૯૫ વર્ષ ૩૫૦
અકમ્પિત ગૌતમ મિથિલા જયંતિ દેવ ૭૮ વર્ષ ૩૦૦
અચલભ્રાતા હારિત કૌશલ નંદા વસુ ૭૨ વર્ષ ૩૦૦
મેતાર્ય કૌડીન્ય વચ્છપૂરી વરુણદેવી દત્ત ૬૬ વર્ષ ૩૦૦
પ્રભાસ કૌડીન્ય રાજગૃહી અતિભદ્રા બલ ૪૦ વર્ષ ૩૦૦
► ભગવાન મહાવીર ઉત્કૃષ્ટ કક્ષાના સાધુઓ 14,000 અને ઉત્કૃષ્ટ કક્ષાની સાધ્વીઓ 36,000 હતી.
► ભગવાનના શ્રાવકો 1 લાખ 59 હજાર અને શ્રાવિકાઓ 3 લાખ 19 હજાર હતી.
► 314 પૂર્વધર સાધુ ભગવંતો, 1300 અવધિ જ્ઞાનીઓ, 700 કેવળજ્ઞાનીઓ, 1400 કેવળજ્ઞાની સાધ્વીઓ, 700 વૈકીય લબ્ધિ વાળા સાધ્વીઓ, 500 વિપુલમતિવાળા મનપર્યવ જ્ઞાની સાધુઓ, 400 વાદ કરવામાં નિપુણ સાધુઓ, 800 અનુત્તર વિમાનમાં(પછીના ભવે મનુષ્ય જન્મ લઈને મોક્ષ માં જનારા) ઉત્પન્ન થનારા સાધુઓ હતા.
► 50,000કેવળજ્ઞાનીઓના ગુરુ ગૌતમસ્વામીજી ભગવનના પ્રથમ શિષ્ય હતા.
► સમ્યક્ત્વ પામ્યા બાદ લગભગ એક કોટા કોટિ સાગરોપમ જેટલો કાળ અને અસંખ્ય ભવો ભમ્યા બાદ
ભગવાનનો આત્મા મોક્ષપુરીમાં ગયો.
► ભગવાને બે પ્રકારનો ધર્મ પ્રવર્તાવ્યો :- સાધુ ધર્મ અને શ્રાવક ધર્મ.
► ભગવાને પોતાની પાટ સુધાર્માંસ્વમીજીને – ગૌતમસ્વામીજી કરતા આયુષ્ય વધુ હોવાને કારણે સોંપી
હતી.સુધાર્માં સ્વામીએ તેમની પાટ જંબુસ્વામીને સોંપી.જંબુ સ્વામીએ તેમને પાટ પ્રભવસ્વામીને સોંપી, તે પછી અનુક્રમે સ્વયંભવસૂરી, યશોભદ્રસૂરી, ભદ્રબાહુસ્વામી અને સંભૂતિ મુનિ(એમ બંને ), સ્થુલભદ્ર મુનિ, આર્ય સુહસ્તી મહારાજા,વજ્રસ્વામી, વજ્રસેનસૂરી ભગવાનની પાટે આવ્યા.વજ્રસેનસૂરી પછી તેમની શિષ્ય પરંપરા આગળ વધતા આર્ય કેશિ ગણિ ક્ષમાશ્રમણ થયા.ત્યારબાદ સ્થીરગુપ્ત ક્ષમાશ્રમણ અને ત્યારબાદ “કુમાર ધર્મ” ક્ષમા શ્રમણ થયા. અને છેલ્લે દેવદ્ધી ગણી ક્ષમાશ્રમણ થયા, જેમણે કલ્પસુત્રને ગ્રંથારૂદ્ધ કર્યું.
BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.

प्रभु पार्श्वनाथ/શ્રી પારશ્વનાથ સ્વામી/Shri Parshwanath Parmatma

प्रभु पार्श्वनाथ
चैत्र विद चोथ की शुभ रात्री को माता वामा देवी निद्रा मे है
वसंत ऋतु होने कारण वनराजी खीली है
ऊधान मे से पुष्प की महक से शयनकक्ष महक रहा है
केतकी जाइ मालती पर भंवर गुजन कर रहा है
आम्रवृक्ष पर कोयल रानी टहूकार कर रही है
विमल सरोवर में हंसो का समुह तैर रहा है
हर ग्रह उच्च स्थान पर बिराजमान है
तब माता वामा देवी ने
ऊतम चौद सुपन को आकाश में से मुख मे जाते देखा
और तब तेइसवे प्रभू पाश्वनाथ का च्यवन हुआ
यह इद्र महाराज ने अवधि ज्ञान से देख माता के पास जाकर अर्थ किया
नंदीश्वर द्रीप
मेरूशीखर पे प्रभूजी को अभिषेक कर
इद्रो और देव देविया प्रभू के अठ्ठाइ महोत्सव मनाने के लिए नंदीश्वर द्रीप पर आते है
समुद्र के बीच जो पहाड होता है ऊसे।द्रीप कहते है
आठ बडे समुद्र है ऊसमे आठवा नंदीश्वर द्रीप है
इस पर चारे दिशा मे बावन जिनालय है
हर जिनालय मे एकसो चोविस प्रभू के प्रतिमाजी बिराजमान है
बिचमे अंजन गिरि नाम के पूर्वा मुख जिनालय मे देव देविया प्रभू के
अठ्ठाइ महोत्सव करते हैं
मेरूशीखर पे प्रभूजी का जन्मोत्सव मनि कर देव देविया
नंदीश्वर द्रीप पे अंजन गिरि नाम के जिनालय मे अठ्ठाइ महोत्सव करते हैं
यह जिनालय
बोतेर जोजन ऊचा है
सो योजन लंबा है
पचास योजन ऊसकी पहोडाइ है
इसमे मणि रत्न के चार द्वार है
पूर्व दिशा में देव नामक द्वार हे
दक्षिण दिशा में असुर देव
पश्चिम मे नाग
और उतर मे सोवन्न नाम है
चैत्य के बिच मे मणिरत्न की पीठीका हे
जिसकी लंबाई चोडाइ सोलह योजन है
इसकी ऊचाइ आठ योजन हैै
इस पीठीका पर मध्य में सिहासन पर चऊ दिशे शाश्वत प्रभू के प्रतिमाजी बिराजमान है।
तिर्थ कलिकुंड
एक दिन पाश्वकुमार राणी प्रभावति के साथ ऊधान में आये
वहा उसने नेम राजुल के सयंम का चित्र देखकर वैराग्य भाव हूआ और दिक्षा लि
दिक्षा लेकर कांदबरी वन मे कुड नामक सरोवर के किनारे काऊसग ध्यान में रहे
सरोवर में पानी पीने के लिए एक हाथी आया
प्रभू को देख उसने सुढ मे जल भर प्रभू को अभिषेक किया और तालाब में से कमल का पुष्प चढाया
यह पुण्य से हाथी को देव की गति प्राप्त हुई
और यह पावन धरती कलिकुंड तिर्थ बना
तिर्थ छत्रा नगरी
पाश्वनाथ प्रभू कांदबरी वन से विहार कर तापस के धर के पीछे वड के नीचे काऊसग ध्यान में खडे रहे
तब कमठ का जीव जो मेधमाली था वो प्रभू को ऊपसर्ग करने के लिए बरसात बरसाने लगा इस वजह से पानी प्रभू के नासिका तक पहूचा
यह देख कर काष्ठ में से निकाला था वो नाग का जीव।धण्रेन्द शिर पर छत्र बनाकर खडा रहा
तिसरे दिन इन्द महाराज आया तब कमठ चला गया
और यहां छत्रा नगरी नाम का तिर्थ बना
Now the India was in the grip of Muslim kings and rulers. They had started demolishing Hindu and Jain temples at various places. They invaded Gujarat also and demolished Somnath Hindu temple. They were turning their march towards other parts of Gujarat. The Jains again rose to an occasion. They thought that a miraculous image of Shankheshwar Parshwanath should be protected from the onslaught of Muslim invaders as this image was prepared by Ashadhi Shravak through the inspiration from Tirthankara Damodarswami billions of years ago. They precisely did what their ancestors had done in the past. They placed it safely underground.
The time moved on and the rule of Moghuls established in India. Akabar the Great was ruling when Acaray Hirsuri was holding the command over Jain Sangha. Hirsuri converted violent Akabar into Non-violent form. Acarya Vijay Sensuri was next on the throne of Jain Sangha after Acarya Vijay Hirsuri. During the time of Vijay Sen Suri the last and sixth renovation of Shankheshwar Parshwanath Temple took place.
There was a cow in the cowherd of shepherd. A shepherd was grazing the cow herd everyday in the farm land outside the village near Shankheshwar. His particular cow always milking at one significant spot and did not yield milk at home. This shepherd had observed this phenomenon for certain periods. He learnt that this particular spot has something very special in it. He then tried to dig it out very carefully. A miraculous image of Parshwanath appeared with fresh flower worship and divine fragrances. He knew nothing about this but understood that this could be Jain Image. He contacted some Jain leaders and brought them to the spot. They realized that it was their Parshwanath. They contacted present Acarya Vijaysensuri and he rushed to the spot. He told the Shravakas that this was the miraculous image of Shankheshwar Parshwanath and informed them about its history. He advised them to reestablish it in the new temple.
This is the sixth and final renovation of Shankheshwar Parshwanath Temple under the guidance of Acaray Vijaysen suri in the sixteenth century.
The present temple we find today has undergone various changes during the period of time. This is the only temple in the world where the Image of Shankheshwar Parshhwanth is worshipped vigorously and with perfect affections. In other temple one can find that various gods and goddesses are being worshipped. It is said that this idol is presently protected and covered by Gods.
I shall deal with the miraculous stories attached to this idol and temple in the next article if time permits. The stories of Vastupal-Tejapal-Vardhamansuri, Story of Udayratna Upadhyaya and that of Mahopadhyaya Yashovijayji are of interest.Shri
ત્રેવીસમા તીર્થંકર શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન
શ્રી પારશ્વનાથ સ્વામી..
(1) સમ્યક્ત્વ પામ્યા પછીના ભવ-દસ
(2) જન્મ અને દિક્ષા સ્થળ-વાણારસી નગરી.
(3) તીર્થંકર નામકર્મ-સુવર્ણબાહુ ના ભવમાં.
(4) દેવલોકનો અંતિમ ભવ- પ્રાણત વિમાન.
(5) ચ્યવન કલ્યાણક-ફાગણવદ-૪ વિશાખા નક્ષત્ર .
(6) માતાનું નામ-વામાદેવી અને પિતાનું નામ-અશ્વસેન રાજા.
(7) વંશ- ઇક્ષ્વાકુવંશ અને ગોત્ર કાશ્યપ.
(8) ગર્ભવાસ - નવ માસ અને છ દિવસ.
(9) લંછન-સર્પ અને વર્ણ- નીલવર્ણ.
(10) જન્મ કલ્યાણક -માગસર વદ-૧૦ વિશાખા નક્ષત્રમાં.
(11) શરીર પ્રમાણ -નવ હાથ.
(12) દિક્ષા કલ્યાણક -માગસરવદ-૧૧ અનુરાધા નક્ષત્ર માં.
(13) કેટલા જણ સાથે દિક્ષા-૩૦૦ રાજકુમાર સાથે.
(14) દિક્ષાશીબીકા- વિશાલા અને દિક્ષાતપ-છઠ્ઠ.
(15) પ્રથમ પારણું- કોપકટનગર માં ધન્યકુમાર ને હસ્તે ક્ષીરથી થયું.
(16) છદ્મસ્થા અવસ્થા-૮૪ દિવસ .
(17) કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક- અઠ્ઠમતપ,ઘાતકીવ્રુક્ષની નીચે ફાગણવદ-૪ વિશાખા નક્ષત્રમાં વાણારસી નગરી માં થયું.
(18) શાશનદેવ-પાર્શ્વયક્ષ અને શાશનદેવી -પદ્માવતી દેવી.
(19) ચૈત્યવ્રુક્ષ ની ઉંચાઈ-૨૭ ધનુષ્ય.
(20)પ્રથમ દેશનાનો વિષય - બારવ્રત તથા કર્માદાન નું વર્ણન.
(21) સાધુ- ૧૬૦૦૦ અને સાધ્વી -પુષ્પચુલા આદિ-૩૮૦૦૦.
(22) શ્રાવક-૧૬૪૦૦૦ અને શ્રાવિકા-૩૭૭૦૦૦.
(23) કેવળજ્ઞાની-૧૦૦૦, મન:પર્યાવજ્ઞાની-૭૫૦ અને અવધિજ્ઞાની-૧૪૦૦.
(24) ચૌદપૂર્વધર-૩૫૦ અને વૈક્રિયલબ્ધિઘર-૧૧૦૦ તથા વાદી -૬૦૦.
(25) આયુષ્ય -૧૦૦ વર્ષ.
(26) નિર્વાણ કલ્યાણક-શ્રાવણ-સુદ-૮,વિશાખા નક્ષત્રમાં.
(27) મોક્ષ-સમેતશિખર, મોક્ષતપ-માસક્ષમન અને મોક્ષાસન-કાર્યોત્સર્ગાસન.
(28) મોક્ષ સાથે-૩૩ સાધુ સાથે.
(29) ગણધર- આદિ દિન્ન વિગેરે-૧૦.
(30) શ્રી મહાવીર પ્રભુ નું અંતર-૨૫૦ વર્ષ.
Please like our page
Devlok Jinalya Palitana
Whatsapp No
+91 8879145554
https://www.facebook.com/DevlokJinalayaPalitana/
* માતાનું નામઃ વામાદેવી
* પિતાનું નામઃ રાજા અશ્વસેન
* જન્મ કુળઃ ઇક્ષ્વાકુ વંશ
* જન્મ સ્થાનઃ ભેલપુર (બનારસ)
* જન્મ તિથિઃ માગશર વદ દસમ
* જન્મ નક્ષત્રઃ અનુરાધા
* લક્ષણઃ સર્પ
* શરીર પ્રમાણઃ ૯ હાથ
* શરીર વર્ણઃ નીલો
* વિવાહિત/અવિવાહિતઃ વિવાહિત
* દીક્ષા સ્થાનઃ ભેલપુર (બનારસ)
* દીક્ષા તિથિઃ માગશર વદ અગિયારશ
* દીક્ષા પછી પ્રથમ પારણાં: ૨ દિવસ પછી ખીરથી
* છદ્મસ્ત કાળઃ ૮૪ દિવસ
* કેવલજ્ઞાન સ્થાનઃ ભેલપુર (બનારસ)
* કેવલજ્ઞાન તિથિઃ ફાગણ વદ ચોથ
* કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું તે વૃક્ષઃ ઘાતકી વૃક્ષ
* ગણધરોની સંખ્યાઃ ૧૦
* પ્રથમ ગણધરઃ આર્યદત્ત સ્વામી
* પ્રથમ આર્યઃ પુષ્પચૂડા
* યક્ષનું નામઃ પાર્શ્વ
* યક્ષિણીનું નામઃ પદ્માવતી દેવી
* મોક્ષ તિથિઃ શ્રાવણ સુદ આઠમ
* પ્રભુના સંગને પ્રાપ્ત સાધુઃ ૩૩ સાધુ
* મોક્ષ સ્થાનઃ સમ્મેતશિખર
પાર્શ્વનાથ ભગવાનનાં ૧૦૮ નામ
* શ્રી અઝારા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી અલૌકિક પાર્શ્વનાથ
* શ્રી અમીઝરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી અમૃતઝરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી આનંદ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી અંતરીક્ષ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી આશાપૂરણ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી અવંતી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી બારેજા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભાભા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભદ્રેશ્વર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભાટેવા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભયભંજન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભીડભંજન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભીલડિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ભુવન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ચંપા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ચંદા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ચારૂપ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ચોરવાડી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી દાદા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ધરણેન્દ્ર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ધિંગાધમાલા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ધિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ધ્રૂટકલ્લોલ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી દોકડિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ડોસાલા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી દૂધિયાધરી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ગાડલિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ગંભીરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ગીરુઆ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ગોદી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી હમિરપુરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી હ્રિણકર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી જીરાવાલા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી જોતિંગડા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી જગવલ્લભ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કેસરિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કચુલિકા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કલ્હારા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કલિકુંડ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કલ્પધ્રૂમ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કલ્યાણ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કમિતપુરાણ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કંકણ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કંસારી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કરેડા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કોકા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કુકડેશ્વર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી કુંકુમારોલ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી લોધન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી લોદરાવા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મનમોહન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મહાદેવા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મક્ષી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મંદોવરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મનોરંજન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મનોવાંછિત પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મુહરી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી મુલેવા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નાગેશ્વર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નાગફણા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નવસારી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નાકોડા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નવપલ્લવ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નવખંડ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી નવલખા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી પદ્માવતી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી પલ્લાવિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી પંચાસરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ફલવ્રિધિ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી પોસાલી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી પોસીના પાર્શ્વનાથ
* શ્રી પ્રગટપ્રભાવી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી રાણકપુર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી રવના પાર્શ્વનાથ
* શ્રી શંખલા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સ્તંભન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સહસ્ત્રફણા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સમીના પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સંમ્મેતશિખર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી શંકાઠારણ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સપ્તફણા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સવરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી શેરિસા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સેસાલી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સમાલા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી શિરોડિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સોગટિયા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સોમચિંતામણી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સ્ફુલિંગ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સુખસાગર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સુલ્તાન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સૂરજમંદન પાર્શ્વનાથ
* શ્રી સ્વયંભૂ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ટંકલા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી ઉવાસગ્ગાહરામ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વડી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વહી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વંચરા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વારાણસી પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વરકણા પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વિઘ્નપહર પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વિઘ્નહરણ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વિજયચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ
* શ્રી વિમલ પાર્શ્વનાથ
દસ જન્મ
જૈન પુરાણો અનુસાર તીર્થંકર બનવા માટે પાર્શ્વનાથે નવ જન્મ લેવા પડયા હતા. પૂર્વ જન્મનાં સંચિત પુણ્યો અને દસમા જન્મના તપના ફળ સ્વરૂપ તેઓ તેવીસમા તીર્થંકર બન્યા. પુરાણો અનુસાર દસ જન્મમાં તેઓ કોણ હતા તે જાણીએ
* પ્રથમ જન્મમાં મરુભૂમિ નામના બ્રાહ્મણ.
* બીજા જન્મમાં વજ્રઘોષ નામના હાથી.
* ત્રીજા જન્મમાં સ્વર્ગના દેવતા.
* ચોથા જન્મમાં રશ્મિવેગ નામના રાજા.
* પાંચમા જન્મમાં દેવ.
* છઠ્ઠા જન્મમાં વજ્રનાભિ નામના ચક્રવર્તી સમ્રાટ.
* સાતમા જન્મમાં દેવતા.
* આઠમા જન્મમાં આનંદ નામના રાજા.
* નવમા જન્મમાં સ્વર્ગના રાજા ઇન્દ્ર.
* દસમા જન્મમાં ત્રેવીસમા તીર્થંકર પાર્શ્વનાથ બન્યા.
પ્રગટ પ્રભાવી શ્રી પાર્શ્વનાથ દાદા નું મોક્ષ કલ્યાણક શ્રાવણ સુદ ૮મ ના છે
પ્રભુ ૩૩ મુનિરાજ સાથે, માસખમણ નું તપ કરી પૂર્વરાત્રી એ સમેત શિખર ની મેઘાડંબર ટૂંક, જે સૌથી ઉંચી, ૩૧ મી ટૂંક છે, ત્યાંથી મોક્ષે સિધાવ્યા હતા..
આ સાથે બતાવેલ ચિત્ર મા સ્વયમ પાર્શ્વનાથ ભગવાને અંતિમ સ્પર્શ કરેલી શિલા છે જે આજે પણ શિખરજી પર મેઘાડંબર ટૂંક ની નીચે ભોયરામાં હાજર છે, જ્યાં ભક્તો ચોખા તથા શ્રીફળ ધરે છે....
BEST REGARDS:- ASHOK SHAH & EKTA SHAH
LIKE & COMMENT - https://jintirthdarshan.blogspot.com/
THANKS FOR VISITING.